Wat de mensen willen
Gisteravond kwam ik al zappend twee keer in een tv-gesprek terecht over “wat de mensen willen”. Eerst bij Netwerk dat een portret had gemaakt over André Rieu (ik vraag me af of er nog iets nieuws te vertellen is over iemand die zoveel real life soaps heeft gemaakt over zijn eigen werk maar dat terzijde) en daarna in het nieuwe tv-programma van Raoul Heertje.
André Rieu zei over zichzelf dat hij precies wist wat de mensen willen en Raoul Heertje riep enigszins wanhopig uit dat hij geen idee had wat de mensen willen maar dat hij een programma wilde maken dat hij zelf leuk vond. En dat ie maar hoopte dat andere mensen dat ook leuk vonden.
Dat laatste klinkt heel sympathiek maar toch kriebelt dat een beetje. Waarom maakt ie dat programma dan? Volgens mij zijn er maar een paar redenen om met je kop op tv te gaan: je wil amuseren of je hebt iets te vertellen. Als je wil amuseren moet je enigszins weten waarmee je je publiek kunt amuseren en dat wil hij blijkbaar niet. Als je iets te vertellen hebt (als je wil evangeliseren) hoef je niet te weten wat de mensen leuk vinden, dan moet je je verhaal zo duidelijk mogelijk vertellen. Als ie dat wil, waarom zegt ie dat dan niet?
Het knappe van André Rieu is dat hij precies weet wat de mensen leuk vinden en dat hij dat zelf ook heel erg leuk vindt. Waarschijnlijk luistert hij thuis ook wel eens naar heel andere muziek, maar hij vindt het volgens mij echt geweldig om voor zo’n vol stadion wéér een wals in te zetten. En dat zorgt voor zijn succes. Hij vindt die pastelkleurige jurken van die dames in zijn orkest écht prachtig, en die dames vinden dat zelf waarschijnlijk ook. Nou ja, misschien niet prachtig, maar ze hebben er in elk geval geen hekel aan. Rieu zorgt heel goed voor zijn medewerkers, de orkestleden werken graag voor hem. En dat is slim want Rieu realiseert zich dat hij zonder zijn orkest veel minder succes zou hebben.
Hebben de bibliotheken een André Rieu? Dat wil zeggen iemand die weet wat de mensen willen? Wij hebben een rapport. Maar dat zegt hoe mensen zich gedragen: waar ze hun kleren kopen en wat ze lenen in de bibliotheek. Dat is niet hetzelfde als wat ze willen. Misschien zouden ze ook nog wel hele andere dingen in de bibliotheek doen als dat mogelijk was. Dat los je volgens mij niet op door marktonderzoek te doen want dan vraag je naar de bekende weg. Ik weet zeker dat als André Rieu aan de bezoekers van zijn concerten zou hebben gevraagd wat ze volgend jaar zouden willen, dat er dan niemand zou hebben geantwoord dat ze graag een kopie van Schönbrunn zouden willen zien. Rieu heeft dat zelf bedacht, gebouwd en er de wereld mee veroverd.
Dat mis ik in onze branche: een beetje visionair denken. En als er een initiatief genomen wordt om eens buiten de gebaande paden te gaan dan is er meteen zoveel gezeur en kinnesinne. Dat ik de Strandbibliotheek na 4 jaar nog steeds moet verdedigen tegenover vakgenoten stemt me wel eens treurig. Vooral omdat (bijna) alle niet-vakgenoten die ik hier over spreek enthousiast zijn, ook als ze hem niet kennen. Wij blijven toch een beetje experimenteren op de vierkante centimeter: een nieuw collectiebeleid, een andere presentatie, een nieuwe inrichting. Waarmee ik niks negatiefs wil zeggen over deze initiatieven, je moet ergens beginnen en dit zijn mooie stappen in de goede richting. Maar het zijn zulke kleine stapjes. Ik zou zo graag eens iets groots en meeslepends doen: Schönbrunn bouwen!
Maar dan had ik waarschijnlijk een ander vak moeten kiezen. Bibliothecarissen zijn niet zo avontuurlijk. Want het is natuurlijk wel belastinggeld waar we mee te maken hebben en dat moet goed besteed worden. Dat weet ik wel. Maar ik blijf toch stiekem hopen op iets visionairs….
Ha Tenaanval,
Ik ben (als je het zo wilt zien, wat ik aardig van je zou vinden) zo’n vakgenoot die af en toe een aanval doet op de strandbibliotheek. Niet omdat ik de strandbibliotheek niet leuk vind, maar omdat ik het schrijnend vind dat voor de strandbibliotheek, die toch bedoeld is voor mensen die een leuk dagje uitgaan, geld genoeg is en er nieuwe boeken voor gekocht kunnen worden die vervolgens één seizoen mee gaan, terwijl ik zelf voor mensen die nooit meer een leuk dagje uitgaan en die afhankelijk zijn van b.v. 150 boeken van de bewonersbibliotheek van hin instelling, collecties moet maken met boeken die gemiddeld 10 jaar oud zijn.
Dat dát verschil er is én breed geaccepteerd wordt, ja dat mag je me best nog eens uitleggen. (Doe het maar niet zou ik zeggen, het is meer retorisch bedoeld.)
En is een strandbibliotheek groots & meeslepend? Dat valt toch ook wel mee?
Groet, schrvrdzs
p.s.1 Nogmaals: ik vind de strandbibliotheek wél leuk, daar gaat het niet om.
p.s.2 Dat je hoopt op iets visionairs bevalt me zeer en ik hoop met je mee, maar laten we het a.u.b. niet stiekem doen.
Ha schrijver,
Van jou kan ik de kritiek wel hebben, vooral omdat jij de strandbibliotheek wél leuk vindt. Maar jij zou dat geld van de provincie liever voor jezelf (voor je eigen werk) hebben en dat snap ik best. Directeuren die een beetje cynisch doen over de strandbibliotheek omdat ze door hun eigen gemeente worden afgeknepen snap ik ook nog wel.
Maar dat ik nu nog steeds moet uitleggen waaróm een bibliotheek op het strand best een goed idee is, dat het niet om het aantal uitgeleende boeken gaat maar om je zichtbaarheid en om het verrassingseffect, dat word ik wel eens verdrietig van. Iedereen is altijd zo zuur. Ik vond het geweldig dat ik vorig jaar door iemand van de bibliotheek Amersfoort werd aangesproken omdat hij op vakantie in Frankrijk complimenten kreeg over de strandbibliotheek en dat hij plaatsvervangend trots was. Zoiets heb ik in Noord of Zuid-Holland nog nooit gehoord.
En nee, een strandbibliotheek is niet groots en meeslepend, daarom droom ik nog steeds van iets dat dat wel is.
Ha Tenaanval,
Nee, dat geld van de strandbibliotheek wil ik niet voor zorginstellingen, ik wil dat er óók geld voor zorginstellingen komt, dat is het. Voor nieuwere boeken en een leuk proefbibliotheekje in zo’n instelling, net zo gezellig als een strandbieb, zoiets misschien ook wel eens.
Ik denk wel eens dat ik af en toe in een groepje zou willen praten met mensen die niet, zoals jij het noemt, zúúr zijn, maar die een beetje willen dromen en plannen maken en toch ook realistisch blijven. Misschien kan ‘klein en meeslepend’ ook al fijn zijn.
Waar ík heel treurig van word is van die mensen (ik bedoel nu bibliotheekmensen) die zeggen: over 5 jaar, nou ja, over 10 misschien, bestaat de bibliotheek toch niet meer. Misschien krijgen ze gelijk maar daar hebben ze dan zelf aan meegewerkt.
Postieve mensen vind ik b.v. (ik kort de namen maar even af): C.R. en E.M. Dat zijn mensen die bij mij de moed erin houden. En mezelf vind ik eigenlijk ook wel positief, al zou je dat misschien niet van me denken. Ik geloof in de bibliotheek en ik geloof ook dat hij toekomst heeft. Pas las ik ergens (misschien weet jij wel waar): De meeste mensen ziet het belang van de bibliotheek, alleen niet voor zichzelf. Dus dat laatste moet nog even veranderen.
Blijf dromen!!
Groet, schrvrdzs
p.s.’De meeste mensen t/m zichzelf’ was het citaat. De volgende regel was van mezelf. Dit voor de duidelijkheid.
Ha schrijver,
Dat citaat herken ik wel, ik zeg wel eens iets wat daarop lijkt. Maar ik weet niet of ik het ook ooit heb opgeschreven.
En wat betreft dat negatief zijn heb je gelijk: als je maar blijft roepen dat de bibliotheek over 5 jaar niet meer bestaat dan zorg je er zelf voor dat ie marginaliseert. Ik weet zeker dat de openbare bibliotheek over 10 jaar nog bestaat en daarna ook nog wel. De vraag is alleen hoe groot hij dan is en welke rol hij (zij?) nog speelt in de samenleving. Als we zuur en zielig blijven doen dan worden we gereduceerd tot een boekenmagazijn, tot een museumstuk. En daar wil ik niet aan meewerken.
Hierop past maar een reactie: ten aanval!
O.k een ideetje voor je….
Ik stel voor dat we van het bibliotheek bestel het omroepbestel ingaan. Als GeenStijl het kan en Gordon en Sörensen en Piep (da’s er één voor de dieren) kunnen bibliotheken dat ook. Voor 1 april 2009 zijn er 50.000 leden nodig die allemaal € 5,76 moeten betalen. Dat moet toch lukken. Desnoods verklaren we allle bibliotheekleden tot aspirantlid. Dan moet de minister ons als officieele omroep erkennen; we krijgen zendtijd en doen gewoon leuke dingen op tv. We zouden in elk geval eindeloos kunnen voorlezen voor ouderen.Quizzen worden we de natuurlijk de beste in. En we kopen Andre Rieu in. En in de ondertiteling van films houden we rekening met leeshandicaps. Na een aanloopje worden het echte programma’s, maar alles mag anders: het gaat even om het idee. Als omroep ben je namelijk iets en iemand in dit land, je wordt Bn’er, je bent kind aan huis bij Matthijs, Jeroen en Paul en misschien mogen we wel in de nieuwe Uri Geller show. Als omroep kun je namelijk gewoon onzin verkopen en er nog voor betaald worden ook. Da’s nog eens wat anders dan bloedserieuze saaie bibliotheken die vooral een ‘2 stuks fruit/2 ons groente’ gehalte hebben. Goed voor je, maar wie houdt zich eraan?
Maar zoals je al schreef, geen avonturiers en visonairs in onze branche, maar het was even leuk dromen.
WERELDIDEE!!!
Geweldig idee vind ik dit. Met alleen de poging al mogen we aanschuiven bij Matthijs. Nou alleen nog een bibliothecaresse vinden die tegenover hem een zinnig woord kan uitbrengen in plaats van hem alleen maar dromerig aan te kijken.
En volgens mij gaat dat nog lukken ook, als je lid van BNN kan worden door een dvdtje te kopen dan mogen wij volgens mij onze leden die toch al betalen meetellen. Is die hele discussie over de positie van de VOB ook meteen klaar, want die gaan dan de zendmachtiging aanvragen en dan wil opeens iedereen weer bij de club horen.
Zullen we even een plannetje van aanpak maken Ria?