Tenaanval

Tenaanval

Over bibliothecarissen, bibliotheken, leesbevordering en soms over kunst

Waarom moet het digitaal?

22 januari 2023 | 2 Comments

Dit is een pagina uit het notitieboekje van een achternichtje van me. Ze is 8 jaar. Ik moest erg lachen om deze foto, die door haar moeder op Instagram werd gezet. Hij is nog dagen in mijn hoofd blijven zitten en het duurde een hele poos voordat ik door had waarom. Ik vind hem heel grappig omdat het zo tegen alle aannames in gaat: want jonge mensen doen immers alles digitaal. Die lezen geen papier meer en die kijken geen tv maar streamen alles. En hier is een meisje van 8 dat een papieren krant een goede uitvinding vindt.

Waarschijnlijk bleef die foto ook zo lang hangen omdat ik me de laatste tijd steeds vaker erger aan sommige krantenmensen (managers, hoofdredacteuren) die de indruk wekken dat ze liever helemaal van dat papier af zouden willen en gewoon lekker een digitaal medium zouden willen maken. Veel praktischer, efficiënter en ook veel meer van deze tijd. Vooral De Limburger is daar de laatste tijd erg nadrukkelijk mee bezig. Navraag in mijn vriendenkring leerde me dat ik daar tamelijk alleen in sta, in die ergernis, dus heb ik me afgevraagd waarom het me zo stoort. Waarschijnlijk omdat het voor mij weer een voorbeeld is van het sterk oprukkende ‘alles kan prima digitaal want als we die paar oude mensen die digitaal niet meekunnen gewoon een cursus geven dan is het opgelost.’ Dat werd in het geval van De Limburger nog eens bevestigd door het feit dat zij workshops gaan geven in hoe je digitaal de krant kunt lezen. Sympathiek bedoeld, maar erg de plank mis slaand.

Als het gaat om boeken is iedereen het er inmiddels wel over eens dat het papieren en het digitale boek prima naast elkaar kunnen bestaan. De een leest alles op papier, de ander alles digitaal en veel mensen doen het allebei, afhankelijk van de omstandigheden. Waarom zou dat met andere vormen van informatie of dienstverlening anders zijn? Dat veel bedrijven en overheden uit het oogpunt van efficiency alle interacties met hun klanten liever digitaal zouden doen snap ik best, scheelt een hoop geld en gedoe als je al dat personeel kunt afstoten. Maar dat iets uit praktisch oogpunt een goed idee lijkt, betekent nog niet dat iets ook een goed idee IS. En dat veel klanten het prima vinden om alles digitaal te doen, betekent nog niet dat ALLE klanten dat geen probleem vinden. Nee, dan hebben we het niet over een kleine minderheid die vanzelf wel bijtrekt. “Van de werkenden en werkzoekenden tussen de 15 en 65 jaar bezit circa 15% niet over basisvaardigheden om online taken te kunnen uitvoeren of om via digitale technologieën te communiceren. De overheid schat zelfs in dat ongeveer 2,5 miljoen Nederlanders problemen hebben met het werken met digitale apparaten.” (Arbeidsmarkt in zicht)

Ja, natuurlijk kunnen we een groot deel van 2,5 miljoen Nederlanders leren om te werken met digitale apparaten. Geef me een paar jaar (en een grote zak met geld) en dan kan de helft van die mensen omgaan met een digitaal apparaat. Het probleem is alleen dat over een paar jaar alles wat we ze vandaag leren alweer verouderd is want dan zijn er alweer nieuwe diensten en nieuwe apparaten en dan kunnen we bij een deel van die mensen weer van voor af aan beginnen. Want als je geen ervaring hebt met digitaal werken of digitale diensten en je het niet regelmatig doet raak je al heel snel achter op.

Daarom blijf ik roepen dat alle bedrijven en zeker alle overheden naast hun digitale dienstverlening ook een niet-digitale vorm moeten blijven aanbieden. Een telefoonnummer, een postbus of nog beter: een loket met een aardige medewerker er achter. En als het over de krant gaat gewoon een papieren editie blijven maken. Want tijdens ons traditionele oud-en-nieuw-vriendenweekje was er toch regelmatig iemand met de papieren krant bezig. “Ja, als hij er ligt dan ga je er toch sneller in lezen” zei iemand toen ik er naar vroeg. Terwijl ik tijdens die week minstens vijf laptops heb gezien waar op gewerkt werd. Maar misschien werd daar trouwens ook wel de krant op gelezen, dat kan ook.

2 people are talking about “Waarom moet het digitaal?

  1. Interessant betoog.
    Persoonlijk lees ik net zo lief digitaal als op papier.
    Maar het verdwijnen van papier heeft veel meer aspecten. Ik ben het in elk geval zeer eens met je stelling dat zonder ervaring met digitaal werken of digitale diensten en het niet regelmatig doen je al heel snel achter opraakt. Uit eigen ervaring sprekend denk ik dat dit tot nog toe nogal over het hoofd gezien wordt .
    Ten tweede denk ik dat digitaal voor de leverancier weer massa’ s info oplevert over wat we lezen, zodat het aanbod daar in de toekomst steeds meer op afgesteld kan worden. Met een bekrompen informatievoorziening tot gevolg.
    Ten derde leg je een connectie met de toegenomen digitalisering van dienstverlening. Persoonlijk maakt ook hier digitaal, telefonisch of een echt loket mij niet veel uit maar het punt blijft wel dat het toch vraagt om het permanent bijhouden van digitale vaardigheden.

  2. Ha Ria,
    Had ik nog niet eens over nagedacht: dat leveranciers digitaal kunnen gaan bijhouden wat en hoeveel je precies leest. Maar inderdaad een extra reden om er voorzichtig mee te zijn.
    En ik heb ook niks tegen digitaal maar ik heb wel bezwaar tegen dat kortzichtige denken. Dat is zoals een aantal mensen een paar jaar geleden over de bibliotheek praatten: “ik kom er nooit meer want ik doe alles digitaal dus die bieb kan wel weg.”

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.