De afgelopen week is er al veel aandacht geweest voor de documentaireserie Klassen in kranten en talkshows maar mocht er nog iemand zijn die de eerste aflevering gemist heeft: kijk het terug! Het is geweldig! Ik zal eerlijk bekennen dat ik niet zo’n enorme documentairekijker ben, ik ben meer van de domme politieseries. Maar dit is echt geweldig, dus geloof mij nou maar en zoek het op.

Het is een serie over het onderwijs en hoe dat van invloed is op de kansen die kinderen krijgen in het leven. Leerlingen, leraren en bestuurders in Amsterdam-Noord worden gevolgd tijdens hun dagelijkse bezigheden, afgewisseld met korte gesprekjes. De focus ligt op leerlingen van groep 8, want daar wordt beslist naar welke school ze na het basisonderwijs gaan. En die keuze bepaalt voor veel kinderen de rest van hun leven. In deze eerste aflevering wordt kennis gemaakt met een paar kinderen en in sommige gevallen ook met hun familie.

Sommige details zijn hartverscheurend. Zoals dat fragment van Anyssa, die eerder heel bijdehand uitlegde dat ze bij haar opa en oma woont en dat dat prima is. Op de ouder- en kind avond van school vraagt ze geroutineerd aan haar buurmeisje of die opa even wil helpen met de wens van opa voor haar toekomst op te schrijven “want dat kan opa niet’. Of Yunuscan, die heel hard werkt op school “want van dit jaar moet je echt het jaar maken als je iets wil bereiken in je leven”. Hij probeert elke avond een uur huiswerk te maken, als hij tenminste bij de computer kan die in de huiskamer staat en de rest van de familie hem met rust laat. Hij is heel trots als hij het woord ‘handelsstad’ kent in de zin ‘Deventer was vroeger een handelsstad’. Maar uit de manier waarop hij Deventer uitspreekt weet je dat hij die naam niet eerder hoorde. En last but not least: Marjolein Moorman, de wethouder die gloedvolle betogen houdt over hoe vreselijk het is dat kinderen in Nederland al zo jong moeten kiezen en over de hokjes waar ze dan in geplaatst worden. En die daar echt iets aan wil veranderen.

Voordat ik nou alle mooie details verklap: kijk gewoon die eerste aflevering terug. Via de website van Human, of via je eigen terugkijk kanalen. Op die website is overigens ook nog iets anders te zien: meteen na de uitzending werd het programma Nablijven live uitgezonden. Daarin werd nagepraat over deze aflevering met Massih Hutak, dichter en rapper maar vooral bewoner van Amsterdam-Noord en oud-leerkracht en onderzoeker Bowen Paulle. Ook zeer de moeite waard.

Het allermooiste aan de serie vind ik nog dat de makers niet alleen een mooie documentaireserie wilden maken maar dat ze echt iets in gang willen zetten, iets willen veranderen. Dus is er niet alleen een napraatprogramma, maar ze gaan ook het land in: in het voorjaar gaan ze naar scholen toe met een programma, om het gesprek over kansenongelijkheid en de invloed van het onderwijs daarop op gang te brengen en ze vormen met jongeren een jongerenraad. Mooi allemaal. En misschien ten overvloede: deze serie toont ook nog eens héél goed aan waarom goed kunnen lezen zo belangrijk is. Dat is precies waarom wij in de bibliotheek doen wat we doen: zorgen dat iedereen zo goed mogelijk kan lezen, want dat is een vereiste om mee te kunnen doen. Niet alleen op school, maar in de hele rest van je leven. Daarom zou iedereen dus Klassen gezien moeten hebben.