Tenaanval

Tenaanval

Over bibliothecarissen, bibliotheken, leesbevordering en soms over kunst

verzamelingen

All of the posts under the "verzamelingen" tag.

Kunst in het museum en de bibliotheek?

Marta Herford

Net terug van een paar dagen Duitsland om een aantal bijzondere musea te bezoeken die al langer op mijn lijstje stonden.

Afgelopen dinsdag was ik in Herford, in het Museum Marta, gevestigd in een spectaculair gebouw van architect Frank Gehry. Midden in de aula achter de entree stonden drie vitrines vol met schaalmodellen van kevers (de auto) zoals je dat ook vaak in bibliotheken ziet. En inderdaad, ook hier mochten mensen uit de omgeving hun privé verzameling tonen. Maar het museum pakte dat een stuk professioneler aan dan de meeste bibliotheken. Om te beginnen werd heel duidelijk gemaakt waarom ze het deden: niet ter decoratie maar om de link te leggen tussen de locale gemeenschap en de lopende tentoonstelling in het museum. Die tentoonstelling bevat een keuze uit de eigen verzameling van het museum en onder de noemer Herforder Leidenschaften stelt het museum tijdens de zomerperiode daarom zijn vitrines beschikbaar voor andere verzamelingen om zo de passie en de verzamelwoede in de regio te laten zien. Het museum wil hiermee andere “schatten” dan alleen kunstschatten voor het voetlicht brengen en de discussie rondom kunst op gang brengen. De verzameling staat er een week: van dinsdag tot en met zondag en elke tentoonstelling wordt geopend met een gesprek met de verzamelaar, geleid door iemand van museum. 

De verzameling kevers bleek van Dr. med. Dieter Bartmann te zijn, een plaatselijke huisarts die zijn autootjes ook al tentoonstelt in zijn wachtkamer.  Om 5 uur stroomde de aula vol, er werden in allerijl stoeltjes bijgeschoven en in totaal zo’n 80 mensen luisterden vol interesse naar de dokter die vertelde waar zijn passie voor VW kevers vandaan kwam. Dr. Bartmann herkende een aantal patiënten in de zaal maar ik kreeg toch stellig de indruk dat er ook veel mensen kwamen uit interesse voor het onderwerp en niet alleen uit nieuwsgierigheid naar “de dokter”. Ik weet niet of de curatoren van het museum een strenge selectie hebben toegepast of dat ze iedereen hebben toegelaten die zich heeft aangemeld maar de verzamelingen variëren van telefoontoestellen tot citruspapiertjes en badkamers uit poppenhuizen.

Kunnen we een voorbeeld aan nemen: ik heb bij bibliotheken toch vaak de indruk dat die vitrines er staan als goedkope decoratie en als een gemakkelijke invulling van het kunstzinnige aspect van de bibliotheek.  

PS. Op de foto zie je de kever van de dokter geparkeerd staan voor de ingang van het museum.

De dictator als curator

 

 

 

 

 

In het NRC van vrijdag las ik dat het Duits Historisch Museum een databank heeft gemaakt met daarin bijna 5000 kunstwerken die Adolf Hitler verzameld heeft om na de oorlog in een nieuw te bouwen Hitlermuseum onder te brengen.

Fascinerend om te zien: hij begon met zijn eigen collectie van voornamelijk 19e eeuwse kunstenaars die mierzoete en/of oerlellijke poezieplaatjes schilderden (zie voor een voorbeeld de illustratie bij het NRC artikel). Maar vanaf 1939 liet hij het verzamelen over aan een professional en daarmee nam de kwaliteit van de collectie flink toe: op de website staan o.a. 17 Rembrandts, 5 Dürers en 2 Vermeers. Er hielden zich vier hooggeplaatste nazi’s bezig met het adminstratieve beheer van de verzameling waaronder Heinrich Himmler. Zouden die andere drie documentalisten zijn geweest?

Het fascinerendst vond ik eigenlijk nog wat ik tegenkwam toen ik wat verder rondklikte. Het schilderij de schilderkunst van Vermeer (zie bovenstaand plaatje) zat ook in de collectie van Hitler en hangt nu in het Kunsthistorisches Museum in Wenen. En als je daar in de databank kijkt vindt je onder het kopje Provenienz keurig de herkomst vermeldt: 1813 Gräflich Czerninsche Galerie, Wien; 1940 A. Hitler; 1945 Collecting Point Munich.

Ik weet niet waarom ik dat zo opvallend vindt want het is natuurlijk helemaal correct en wetenschappelijk verantwoord, maar op de een of andere manier verwacht je daar toch een soort van waarschuwing bij: Let op, dit schilderij is in verkeerde handen geweest. Of zoiets. Of een grote rood met zwarte banner. Maar zo werken die dingen niet en dat schilderij kan er niks aan doen dat Hitler’s verzamelaar het mooi vond.

get_footer() ?>