Tenaanval

Tenaanval

Over bibliothecarissen, bibliotheken, leesbevordering en soms over kunst

verkiezingen

All of the posts under the "verkiezingen" tag.

In de stembus

Afgelopen woensdag was ik vrijwilliger op de Stembus. Ik had me in het najaar aangemeld als vrijwilliger voor het stembureau omdat ik het tijd vond om mijn burgerplicht te doen. Toen ik las dat de gemeente Roermond van plan was om met een bus rond te gaan rijden leek me dat een uitgelezen kans om oude tijden te laten herleven dus heb ik een mailtje gestuurd met de vraag op of ik op de bus mocht. Voor wie dat niet wist: ik heb een aantal jaren op een bibliobus gewerkt en ben nog steeds fan. De Stembus was een omgebouwde touringcar en geen bibliobus maar sommige dingen waren toch erg herkenbaar. Van de auto’s die ondanks de grote ‘Niet Parkeren’ borden toch op de standplaats geparkeerd stonden tot de paaltjes die het inparkeren bemoeilijkten en de mensen die terwijl we al aan het opruimen waren nog aan kwamen zetten met hun stempas.

Voordat je kunt worden ingedeeld als vrijwilliger moet je een cursus volgen. Daar leer je (digitaal) over al de verschillende procedures die op zo’n dag gevolgd moeten worden en over het verschil tussen een stempas en een kiespas, over legitimatiebewijzen en volmachten maar ook wat je moet doen als er om 21 uur (als de stembussen volgens de wet gesloten moeten worden) nog mensen willen stemmen. Best een pittige cursus (al kan het ook aan de opzet van de cursus gelegen hebben, ik heb nog wel wat tips voor de makers..) maar wel interessant.

De dag zelf was ook erg interessant. De plekken waar we stonden waren heel verschillend: een ‘krachtwijk’, een sterk vergrijsde wijk, bij een seniorenflat en aan de rand van een kleine kern. Daardoor waren de bezoekers ook heel verschillend. Van de mevrouw die om 10 over half 8 ’s ochtends aan kwam lopen en die, toen ik zei dat ze door mocht lopen omdat er niemand in de bus was, zei “Oh gelukkig. Want ik vind het altijd zo eng. Eens kijken hoe dit gaat” tot de bouwvakkers en schilders die om kwart voor vijf hun werkbusjes naast de bus parkeerden om te komen stemmen. De mevrouw met de rollator die we het trapje op moesten hijsen (ja, ja iedereen droeg een mondkapje) en de mbo-scholieren die vooral veel belangstelling hadden voor de technische kant van de bus die we voor de school hadden geparkeerd toen de gereserveerde plek bezet bleek. Ze bleken een techniekopleiding te volgen en stonden hardop te overleggen waar ze op zouden gaan stemmen als ze dat zouden mogen. Vanaf 6 uur stonden we tegenover de snackbar, dat was een gouden plek want er kwamen veel mensen vanuit de snackbar vragen hoe lang we daar nog stonden; “oh mooi, dan kom ik straks even terug”.

Het was ook interessant om de verschillen te zien tussen mensen in het stemhokje: hoe sommige mensen ruim de tijd namen om het hele stembiljet te bestuderen, alsof ze ter plekke pas besloten welk hokje ze rood zouden maken en hoe anderen met een zwierig gebaar het potloodje rondzwaaiden. Veel mensen mopperden over hoe groot dat stembiljet wel niet was en worstelden om het helemaal uit te vouwen in het stemhokje. Ze vroegen zich af of ze het ook weer helemaal precies moesten terug vouwen. “Nee hoor, hoeft niet precies volgens de lijntjes. Als wij maar niet kunnen zien wat u gestemd heeft.” Daar was de jongen met de dreadlocks die snel klaar was en terwijl hij het stembiljet dichtvouwde zei “oh nee, ik ben vergeten mijn handtekening te zetten! Mijn handtekening moet er toch nog op?” Toen ik hem verzekerde dat dat echt niet hoefde, dat dat zelfs niet mocht zei hij dat hij er de vorige keer zijn naam op had geschreven. Of de oudere mevrouw met de hoofddoek die het formulier maar rond bleef draaien en op een gegeven moment wanhopig naar mij riep: ‘Nummer één! Nummer één staat er niet op!” Voordat ik iets terug kon zeggen zag ze nummer 1 gelukkig zelf staan. En de man die zijn stembiljet omhoog hield en vroeg of hij het zo goed had gedaan of dat het helemaal vol moest. Gelukkig hield hij het papier niet hoog genoeg voor mij om te zien welk hokje hij had gekleurd dus ik kon volstaan met te zeggen dat het hokje niet helemaal vol hoefde “als wij vanavond maar kunnen zien wat u bedoelt”.

Heeft deze bus er nou voor gezorgd dat er mensen gingen stemmen die dat anders niet gedaan zouden hebben? Dat weet je natuurlijk nooit zeker maar voor een paar mensen zal dat zeker het geval zijn geweest: de mensen die slecht ter been waren of de mensen die het allemaal maar ingewikkeld vonden. Andere mensen vonden het vooral een mooie service: “Fijn, nou hoef ik niet helemaal naar de sporthal/het eetcafé” en “wat een luxe, zomaar het stembureau in de straat”. Het feit dat we zo zichtbaar waren heeft ook zeker geholpen. Ik vind het in elk geval nog steeds een goed idee en ik denk dat ik me een volgende keer weer als vrijwilliger ga aanmelden, want ik vond het een mooie dag.

In dit korte filmpje van de regionale zender L1 kun je de bus overigens in actie zien.

De (Amerikaanse) verkiezingen en de openbare bibliotheek

Een historische verkiezing was het gisteren. Speciaal voor de verkiezingsdag hebben de makers van Free for all, de film ‘in the making’ over wat de openbare bibliotheek betekent voor mensen een korte video samengesteld over de link tussen bibliotheken en democratie. Ze mailden hem gisteren naar al hun supporters op Kickstarter, “met ingehouden adem”.

Ze zullen nogal teleurgesteld zijn in de uitslag vrees ik. Zoals een heel groot deel van de Nederlanders ook teleurgesteld zijn. Laten we er maar het beste van hopen. “The forgotten men and women of our country will be forgotten no longer” zei Trump in zijn acceptance speech. Dat lijkt me toch een mooi streven. En dat past ook wel bij de openbare bibliotheek, toch?

Stem op Esther!

Ze heeft het waarschijnlijk helemaal niet nodig, maar voor alle zekerheid roep ik toch maar even iedereen op om op Esther Valent te stemmen bij de verkiezing van de beste bibliothecaris die het Bibliotheekblad organiseert.  Vorig jaar heeft mijn oproep om op Karen te stemmen niet veel succes gehad, maar daar heb ik van geleerd dat een stevige lobby het verschil kan maken. En daar draag ik in het geval van Esther graag een steentje aan bij.

Ik zal maar meteen toegeven dat ik Esther persoonlijk ken: we zijn collega’s geweest bij ProBiblio en ook in de bibliotheek Bollenstreek. Maar daarom weet ik des te beter hoe bevlogen ze is en hoe ze in hart en nieren een bibliothecaris is.

Dat blijkt al uit het interview dat bij de nominatie hoort, maar je kunt het ook zelf zien via @DeBibliotheek, het twitteraccount dat gekoppeld is aan Esther’s initiatief om online vragen te beantwoorden. Ze is er niet alleen de initiatiefneemster van, maar ze verdedigt het ook vol vuur tegen de zure mannen die daar cynisch over doen. En dat allemaal in haar eigen tijd, omdat ze het belangrijk vindt.

Haar initiatief staat wat mij betreft symbool voor “in de aanval gaan”, niet afwachten totdat er vanuit de bestaande structuren eindelijk eens een oplossing komt, maar zelf aan de slag gaan. Zelf het initiatief nemen. Het staat ook voor trots zijn op je vak, voor overtuigd zijn van het belang er van.

Daar hebben we in ons vak behoefte aan, aan beroepstrots, dus vandaar mijn oproep: stem op Esther! Stemmen kan hier.

De strijd tegen het korten op kunstsubsidies

In het NRC van zaterdag staat een paginagroot artikel over gemeentes en hun rol als subsidiënt van de kunsten. In het kader van de gemeente raadsverkiezingen, omdat gemeentes (behalve voor de beeldende kunsten) de belangrijkste subsidieverstrekkers op het gebied van cultuur zijn.

Het is een interessant artikel waarin heel aannemelijk wordt gemaakt dat kunst belangrijk is. Er wordt nauwelijks gesproken over de intrinsieke waarde van kunst maar de nadruk ligt op de niet onaanzienlijke bijdrage die kunst levert aan de economie van een gemeente. Heel verrassend, want dat is in tegenspraak met het gemakkelijke cliché dat kunst niks oplevert en alleen maar geld kost. Onderzoeker Gerard Marlet legt uit dat gemeentelijke bestuurders cultuur niet moeten zien als slagroom op de taart of als speeltje voor de elite. Hij sprak eerder op het Symposium Gemeentelijke Cultuurpolitiek en daar legde hij uit dat de aanwezigheid van cultuur een gunstig effect heeft op de plaatselijke economie omdat het hoog opgeleide bewoners aantrekt die hun geld ook weer in hun eigen gemeente besteden. Daar geeft hij harde cijfers bij: Muziekcentrum Vredenburg kost elke inwoner van Utrecht 25 euro per jaar, maar het levert gemiddeld 250 euro per inwoner op. Dat klinkt heel stoer en als een hard gegeven maar helemaal snappen doe ik het niet. Ik ga toch eens op zoek naar zijn boek want ik vind het fascinerende informatie. 

Dat soort argumenten zijn geweldige munitie in de strijd tegen kortzichtige politici die kunstsubsidies “stelen van de armen en schenken aan de rijken” vinden zoals Han ten Broeke of die vinden dat de prijs van een entreekaartje wel omhoog kan want “ik zie bezoekers van het Residentieorkest eerst voor 200 euro eten en vervolgens 20 euro voor een kaartje betalen” aldus (wethouder!) Sander Dekker. Nog afgezien van dat dat volgens mij alleen al praktisch onmogelijk is (een concert begint om half 9 en als je voor 200 euro wil eten zit je toch al gauw een uurtje of 2 á 3 in een restaurant, maar misschien is dat anders in Den Haag) moet je die 200 euro voor dat diner dus zien als een investering in de stad. Lijkt me nog lastig om die boodschap tussen de oren van onwillende politici te krijgen.

In het krantenartikel wordt geschetst hoe verschillend er binnen gemeentes gereageerd wordt op dreigende bezuinigingen. In Leeuwarden verstuurden de culturele instellingen heel voorspelbaar een brandbrief waarin ze hun nood klaagden en de reactie van de politiek daarop was even voorspelbaar: er moeten nou eenmaal keuzes gemaakt worden etc. etc. Beide partijen betrekken hun stellingen en ik schat zo in dat ze er in Leeuwarden voorlopig nog niet uit zijn. De reactie van de directeuren van de Haagse instellingen vond ik veel verstandiger. Die zijn ook niet erg blij denk ik, maar de directeur van het Gemeentemuseum proeft strijdbaarheid, omdat ze weer eens de gelegenheid krijgen om uit te leggen waarom ze subsidie ontvangen.

Kritiek is toch een kans? Dat wordt ons toch altijd voorgehouden? Nou, grijp die kans zou ik zeggen.

Overigens is het artikel verlucht met een aantal fijne diagrammetjes (het artikel is niet digitaal maar Ingmar heeft ze overgenomen in zijn blog) waarop duidelijk wordt gemaakt dat bibliotheken een groot deel van alle kunstsubsidies ontvangen. Is dat een bedreiging of een compliment?

Er is voor zover ik weet nog geen sprake van massale bezuinigingen op het openbare bibliotheekwerk. Af en toe komt er wel een dreigende bezuiniging voorbij en veel directeuren vrezen de toekomst, maar echt concreet is het allemaal nog niet. Er blijft altijd reden voor bezorgdheid maar laten we vooral optimistisch en strijdbaar blijven. De PVV wil bezuinigen op alle culturele instellingen, behalve op bibliotheken, dus van die kant komt de bedreiging niet. En nou de VOB ook nog filmpjes heeft gemaakt om te gebruiken voor nieuwe politici moet dat toch helemaal goed komen?

Amerika en censuur

 

 

 

Eerlijk gezegd interesseren de Amerikaanse verkiezingen me maar matig. Toen ik Sarah Palin voor het eerst zag vond ik het een geniale vondst van de Republikeinen om zó de zwakke plek van je tegenstander te gebruiken. Maar toen ze eenmaal haar mond opendeed vond ik het een stuk minder grappig, wat een naar mens lijkt me dat! 

En nu blijkt ze ook nog de bibliotheek te hebben willen censureren in haar tijd als burgemeester. Volgens de Anchorage Daily News  (lang leve het internet, ik blijf me erover verbazen dat je die met één druk op de knop zomaar tot je kunt nemen) heeft ze, vlak nadat ze de verkiezing tot burgemeester had gewonnen en nog voordat ze benoemd was, aan de directeur van de Wasilla Library gevraagd hoe die dacht over het, op verzoek, verwijderen van bepaalde boeken uit de collectie. De directeur verklaarde dat daar geen sprake van kon zijn omdat dat censuur zou zijn. Een paar weken later kreeg ze een brief van de nieuwe burgemeester met de mededeling dat ze ontslagen was omdat Palin het gevoel had (!) dat de directeur niet volledig achter haar stond. Na protesten uit de bevolking werd het ontslag ingetrokken.

Enige nuancering past hier wel want de bibliotheekdirecteur had blijkbaar openlijk campagne gevoerd voor de tegenstander van Palin en er waren nog 5 andere hoofden van gemeentelijke diensten (waaronder de chef van politie) die dezelfde brief kregen. Maar toch. Voor een dorpje van krap 7000 inwoners is dat stevige politieke actie en dat past niet in het romantische beeld van een hechte gemeenschap die elkaar door dik en dun steunt. 

Ik noem het ook omdat blijkt dat Palin het niet bij één keer een terloopse vraag heeft gelaten maar er later verschillende keren op terug is gekomen en ook vroeg wat de directeur zou doen als er gedemonstreerd zou worden bij de bibliotheek tegen bepaalde boeken. De directeur heeft inmiddels een andere baan maar in de Amerikaanse bibliotheekwereld is er intussen een stevige discussie over. Alaskaanse bibliothecarissen verklaren dat het allemaal nog veel erger is dan nu naar buiten komt, de ALA wil niet dat er via hun kanalen over gediscussieerd wordt want dat zou hun onafhankelijkheid in gevaar kunnen brengen en er is een blog Librarians against Palin opgezet. Kortom: rumoer en actie! Niks suffe bibliotheek….

Op de site van de gemeente Wasilla is een verklaring te vinden van de huidige burgemeester over het collectiebeleid van de bibliotheek en dat er “no records” zijn van “books being banned or censured ever”. Er staat een keurig lijstje bij van alle vier de titels waar de laatste 25 jaar klachten over zijn geweest bij de bibliotheek en wat daarmee gedaan is. Maar zelfs America (the book) van standup comedian Jon Stewart mocht gewoon blijven staan.

Niks aan de hand dus, qua bibliotheek. Wel eng dat mensen überhaupt op de gedachte komen om de toegang tot boeken te verbieden.

get_footer() ?>