Tenaanval

Tenaanval

Over bibliothecarissen, bibliotheken, leesbevordering en soms over kunst

toneel

All of the posts under the "toneel" tag.

Lockdown, de film

Voor wie het gemist had: de allereerste Nederlandse speelfilm over de lockdown die we (nog niet helemaal) achter de rug hebben is verschenen. En iedereen die er wel al over gelezen of van gehoord had, maar hem nog niet gezien heeft wil ik bij deze aanraden om hem te gaan bekijken.

De twee artistiek leiders van Toneelgroep Maastricht hebben, samen met regisseur Pieter Kuijpers een ‘video call film’ gemaakt. Ze noemen het zelf een ‘Komische thriller over het leven in quarantaine’. Je ziet de film via de Zoom-overleggen die de twee regisseurs hebben, vanaf de keukentafel of de logeerkamer. In eerste instantie zijn die overleggen heel praktisch maar hoe langer alles duurt, hoe meer de emoties oplopen. Het is allemaal super herkenbaar, niet alleen die emoties maar ook hoe iedereen weer anders op de situatie reageert. Gezien alle reacties die ik op mijn vorige stuk kreeg zal het voor heel veel andere mensen ook herkenbaar zijn. Tussen de verschillende vergaderingen door zie je beelden van een uitgestorven Maastricht. Ook mooi.

De film is te bekijken op het online platform Picl via Lumière Cinema in Maastricht. Je betaalt 8,50 en krijgt vervolgens een link toegestuurd waarmee je de film 48 uur kunt bekijken. Op je eigen bank, met je laptop op schoot. Ik vond het geweldig. Geen idee hoe ik daar over een half jaar over denk, maar hij past op dit moment precies op de situatie van nu. Ik hou erg van Toneelgroep Maastricht, dus ik sluit niet uit dat ik een klein beetje bevooroordeeld ben. Maar bekijk die film nou maar gewoon. Hij duurt een dik uur en ik beloof je dat het geen zonde van je tijd zal zijn.

Groepsimmuniteit

In deze spannende tijden heb ik besloten om mijn blog, dat een wel zeer slapend levend leidde, weer leven in te blazen. Om mooie dingen of bijzondere verhalen te delen. Niet persé over bibliotheken en de actualiteit, want op dat gebied doet Mark (het andere lid van Club Deckers) al onovertroffen werk, maar over kunst en geschiedenis, en ok, waarschijnlijk ook over de geschiedenis van het vak.

Het filmpje hierboven is van Collectief Het Paradijs, een groep jonge theatermakers. Op vrijdag 13 maart zou hun eerste voorstelling ‘Paradijsvertraging’ in première gaan in Theater Bellevue in Amsterdam. Maar dat ging niet door omdat precies op die dag de theaters dicht moesten vanwege Corona. Op 14 maart plaatsten ze een tamelijk vaag filmpje op Youtube waar je de acteurs door de kelders van het theater zag zwerven, blijkbaar zaten ze daar opgesloten omdat sprake was van een lock down. Ze zonden daarna nog een aantal ‘Berichten uit de Bunker’ uit en deze clip werd vandaag online gezet. Het resultaat dus, van een week theatermaken. Ik vind het knap. En grappig. En heel actueel. Misschien dat we volgende week naar dit filmpje kijken en het alweer onbegrijpelijk en achterhaald is, maar vandaag is het ‘spot on’. In een van hun berichten uit de bunker doen ze een dringend beroep op Ivo van Hove om als boegbeeld van de branche naar voren te treden en dat heeft hij vanavond gedaan door in het tv programma Mondo bekend te maken dat zijn acteurs de Decamerone gaan spelen, niet op het toneel, maar dagelijks op tv. Ik weet niet of ze dat bedoelden, maar ik verheug ik me daar nu al op.

En overigens, dat Samen voor Altijd in de titel van deze clip hoef ik niet uit te leggen, toch?

De Troonrede van Richard de derde

Toneelgroep Oostpool gaat vanaf volgende week Richard III van Shakespeare spelen. Gisteren (Prinsjesdag) publiceerden ze dit filmpje: Richard de derde over de troonrede. Het filmpje heeft niks met het stuk te maken. En toch wel.

Geweldig vind ik het. Kijk het filmpje vooral helemaal uit, laat je niet in slaap wiegen en haak ook niet halverwege beledigd of geïrriteerd af. Aan het eind wordt de bedoeling duidelijk. Van de Koning en van Oostpool. En je snapt ook meteen waarom Frank Underwood uit House of Cards steeds vergeleken wordt met Richard de derde.

Als fervent Shakespeare fan was ik al nieuwsgierig naar deze voorstelling en nu heb ik er ook nog eens heel erg veel zin in. 9 oktober zit ik in de Schouwburg, hoera!

“I will die for you now”

Het programma van TEDx Amsterdam van vorige week had een hoog kunstgehalte. Naast de gebruikelijke wetenschappers en hoogleraren stonden er dansers, muzikanten en acteurs op het podium. Plus een fotograaf en een kunstenaar.  Het mooiste optreden is dit van actrice Chris Nietvelt. Haar presentatie maakte deel uit van het blokje The Art of Dying waarin 3 kunstenaars een sterfscene deden: sopraan Else-Linde Buitenhuis deed de sterfscène uit La Traviata , Dennis Rudge speelde de zelfmoord uit Othello en deze scène van Chris Nietvelt dus. Uit het stuk Sentimenti, van Paul Koek en Johan Simons. The Art of Dying, oftewel een ode aan de sterfscène was een initiatief van Gian van Grunsven en Bert Hana. Om te laten zien dat kunst onze ervaring kan intensiveren.

Dat idee illustreert Nietvelt hier uiterst doeltreffend. Haar optreden begint met een algemeen verhaal over acteurs en sterfscènes maar rond minuut 6 komt ze op het belang van verbeelding en kunst. Ze citeert Einstein over fantasie en zegt “Art is not an ornament, but it can be a lens that reveals reality”. En dan opeens zegt ze: “I will die for you now and I hope it will stirr your imagination.” Ze legt nog even kort uit waar het stuk waar deze scene uit komt over gaat en dan opeens, van het ene op het andere moment, wordt ze een oude, zieke vrouw. Je staat erbij en je kijkt er naar. Zo zie je nog een actrice op lelijke schoenen die een verhaal vertelt en zo zie je een hoogbejaarde die bijna stikt. Die je wil troosten en koesteren en wil vasthouden. Nietvelt laat weer eens zien waarom ze een van de steractrices van Toneelgroep Amsterdam is en waarom ze in 2008 een Theo d’Or won. En hoe kunst je fantasie en je emoties prikkelt.

Mooi. En ik ben het met haar eens: Kunst kan een lens zijn, die de realiteit onthult. Lijkt me een mooi motto voor de komende tijd. Dat zullen we nodig hebben.

Met Hamlet de wereld over

hamlet globe to globe koffersShakespeare’s Globe Theatre in Londen is een reconstructie van het originele theater dat Shakespeare in 1599 bouwde aan de oever van de Thames. Er is een permanente tentoonstelling te zien over het theater en de schrijver en in de zomermaanden worden er zijn stukken gespeeld. Alleen in de zomermaanden, want het theater is maar half overdekt, zo deden ze dat in de 16e eeuw. Een absolute aanrader om daar een stuk te gaan zien, al is het maar omdat (zoals in Shakespeare’s tijd) er vooral staanplaatsen zijn en je dus tot helemaal vooraan het podium kunt doorlopen, of wat kunt rondlopen tijdens de voorstelling.

Ze doen er daar alles aan om het werk van Shakespeare levend te houden. In 2012 begonnen ze met het project Globe to Globe, daarbij haalden ze acteurs vanuit de hele wereld naar Londen om een stuk van Shakespeare in hun eigen taal te spelen. Dus die zomer kon je Othello in het Grieks of As you like it in het Georgisch zien. In totaal in 38 talen (inclusief gebarentaal). Na het succes van dit programma kwamen ze op het idee om het om te draaien: om in plaats van Shakespeare in een vreemde taal naar Engeland te halen, de Engelse Shakespeare naar het buitenland te brengen. Dat werd het project Globe to Globe Hamlet: het idee om Hamlet in alle landen van de wereld te gaan spelen.

Een ambitieuze onderneming maar heel toepasselijk volgens de artistiek directeur want: “The spirit of touring, and of communicating stories to fresh ears, was always central to Shakespeare’s work”. Ze kozen voor Hamlet omdat dat het beroemdste stuk van Shakespeare is: wie kent er niet de woorden: “To be or not to be”? Maar ook omdat het een universeel verhaal is dat voor iedereen, waar ter wereld ook, herkenbare elementen bevat. Het project startte op de 450ste verjaardag van The Bard, op 23 april 2014 met een voorstelling in Londen. Het eerste land dat ze aandeden was Nederland, daar speelden ze in de Stadsschouwburg. Daar was ik bij: het was een bijzondere voorstelling, goed gespeeld en heel energiek.

Ik vond die tournee een geweldig idee, maar het leek mij vooral symbolisch, vooral een groot gebaar. Niet iets wat ze ook echt zouden gaan doen: want alle landen van de wereld leek me erg veel. Maar ze zijn wel degelijk de wereld over aan het reizen, in een straf tempo zelfs. Op hun website kun je precies zien waar ze zijn: op dit moment van schrijven hebben ze een reisdag. Ze hebben net gespeeld in Bolivia en zijn nu onderweg naar Chili. Daar spelen ze twee voorstellingen en dan gaan ze door naar Argentinië en Brazilië. Ze hebben 74.815 kilometer gereisd en 58 landen bezocht, ze zijn op ongeveer een kwart van hun reis. 

hamlet globe to globe

Het is een enorme logistieke onderneming zo’n wereldreis en dat hebben ze heel efficiënt georganiseerd. De hele groep bestaat uit 16 personen: 12 acteurs en 4 stage managers. Het hele decor en alle kostuums en rekwisieten slepen ze met zich mee in 16 koffers, die ze zo te zien als handbagage meenemen. Die koffers zelf doen op het toneel dienst als decorstuk, ze stellen een kasteeltoren voor of worden gebruikt als stoeltje. Het decor bestaat verder uit wat planken en een gordijn. Reizen doen ze per vliegtuig, bus en boot.  Ze twitteren over hun reis en ze houden een blog bij met knipsels en recensies zodat iedereen hun reis kan volgen. Daar kun je zien dat ze op heel verschillende plekken spelen: in grote, nieuwe theaters, in hele oude theaters of in de buitenlucht zoals bij de kathedraal van Yucatan. Ze hebben gespeeld in het hoofdkantoor van de Verenigde Naties en waren de openingsvoorstelling van het nieuwe theater van Gdansk. Ze krijgen overal positieve reacties. Nogal wiedes, met zoveel enthousiasme en gedrevenheid.

De planning is dat ze op de 452e verjaardag van Shakespeare weer terug zijn in Londen. Ik vind het een prachtig project. Iets om jaloers op te zijn.

get_footer() ?>