Tenaanval

Tenaanval

Over bibliothecarissen, bibliotheken, leesbevordering en soms over kunst

stereotype

All of the posts under the "stereotype" tag.

Nederlandse bibliothecarissen in de film?

In januari schreef ik over de site Reel librarians, daar worden films besproken waar een bibliothecaris of (in mindere mate) een bibliotheek in voorkomt. Vanwege de internationale aandacht die de site de laatste tijd krijgt denkt de Real Librarian nu na over een internationale versie.

Toen ik dat las nam ik me onmiddellijk voor om een Nederlandse duit in het zakje te doen maar ik kon geen enkele film bedenken met een bibliothecaris er in. Ook de expert op het gebied van de Nederlandse film, René van Dam, kon me niet verder helpen. Komt er echt in geen enkele Nederlandse film een bibliothecaris voor? Zijn we dan echt zo onzichtbaar? De Real librarian windt zich vaak op over het feit dat bibliothecarissen in films vaak als stereotype worden afgebeeld: saai en verlegen, maar dat is altijd nog beter dan onzichtbaar.

Ik kan het me eigenlijk niet voorstellen. Heeft iemand een suggestie? Hoeft niet eens een hoofdrol te zijn, een bijrolletje mag ook. En zit er in geen enkele Nederlandse film een scene die zich in een bibliotheek afspeelt? Ik hoor het graag….

Oh ja, dat filmpje is natuurlijk mijn favoriete bibliotheekfilmfragment: het begin van Ghostbusters.

Getatoeëerde bibliothecarissen

tatoo

De Rhode Island Library Association (RILA) heeft een kalender gemaakt met daarin 12 getatoeëerde bibliothecarissen uit de regio. Het doel van die kalender vind ik nogal vaag, iets met bewustwording en het doorbreken van vooroordelen. Maar Amerikanen kunnen de dingen altijd prachtig verwoorden: Libraries are unique as they simultaneously foster the preservation of histories and traditions, while fighting censorship and fostering cutting-edge learning environments. Likewise, tattoos can also represent the preservation of history and resistance of the norm.

Ik vond het een origineel idee, maar zo origineel blijkt het helemaal niet te zijn, in 2009 verscheen al Tattooed Ladies of TLA, een kalender vol Texaanse, getatoeëerde bibliothecaresses. En vorig jaar heeft een stel jeugdbibliothecarissen uit Massachusetts een kalender gemaakt. Blijkbaar hebben we een groot aantal getatoeëerde collega’s in de Verenigde Staten, inclusief getatoeëerde archivarissen.

De tatoeages van de bibliothecarissen op de kalenders zijn niet specifiek des bibliotheeks, anders dan die in het project Brand yourself a Librarian. Ze zijn ook niet persé literair, dat zijn bibliothecarissen immers ook niet altijd. Ik vind het zelf overigens wel heel fascinerend, die literaire tatoeages, er zijn hele verzamelingen van te vinden op internet en er is zelfs een boek over verschenen. Zelf heb ik nooit enige behoefte gevoeld om een tatoeage te laten zetten, al heb ik bij het project waarbij Henk Schiffmacher probeerde om het hele Wilhelmus woord voor woord te tatoeëren wel even getwijfeld.

Ik heb een heel dubbel gevoel bij acties als die kalender: prima dat er mensen zijn die zich willen laten tatoeëren, maar val mij er niet mee lastig. En altijd maar weer dat laten zien dat we echt niet saai zijn begint ook een beetje te vervelen. Aan de andere kant: extra aandacht voor bibliotheken en bibliothecarissen is altijd goed. Al vraag ik me wel af wie die kalenders kopen: waarschijnlijk voornamelijk bibliothecarissen en hun familieleden.

Hoe zit het eigenlijk in Nederland? Hoeveel collega’s met tatoeages hebben we hier? Amerikaanse bibliothecarissen zijn in het algemeen veel militanter en veel uitgesprokener over nut en noodzaak van ons vak en ze getuigen er ook veel nadrukkelijker van dan wij. Misschien een mooie nieuwe rubriek voor Bibliotheekblad: het verhaal achter de tattoo? Zouden er überhaupt genoeg getatoeëerde bibliothecarissen zijn om een serie van te maken? Ik ken er niet een, voor zover ik weet. Maar wie weet wat er onder al die keurige huisstijl-outfitjes zit?

Bibliothecarissen in de film

Dit is een fragment uit de klassieker Breakfast at Tiffany’s. Ik was vergeten dat Audrey Hepburn daarin ook naar de bibliotheek ging. Mooi, met die catalogusbakken…

Ik vond het op de site Reel Librarians (Librarians + Movies = Reel Love). Op dit blog worden films verzameld waar bibliothecarissen in voorkomen. Verzameld door de Real Librarian, die daar (uiteraard) een heel classificatiesysteem bij bedacht heeft. De films worden onderverdeeld in 5 categorieën: in categorie I zitten de films met een bibliothecaris als hoofdpersoon en waarbij het beroep ook essentiëel is voor de plot. Categorie V zijn films waar een bibliothecaris alleen maar genoemd wordt of waarvan zich een scene afspeelt in de bibliotheek. Daarnaast is er een indeling van de karakterisering van de bibliothecarissen. Deze bibliothecaresse uit Breakfast at Tiffany’s valt in de categorie Female Types – Comic Relief (Personality: Prefers books over people; Anal-retentiveness makes them funny!)

Die classificatie is overigens niet het belangrijkste, het gaat om de beschrijvingen van de films en de analyses die ze maakt. Veel van de films die ze noemt ken ik niet. Maar ik zag bijvoorbeeld ook een vergelijking van de Harry Potter boeken met de films. Qua belang van de bibliothecaris in film en boek dan uiteraard.

Om terug te komen op Breakfast at Tiffany’s: een van de actrices in deze film is  Patricia Neal, op het moment van verfilming getrouwd met de schrijver Roald Dahl. Dat soort feitjes vind ik dan weer leuk…

Zo ziet een bibliothecaris er uit

Had je niet gedacht he? Een bibliothecaris die buikdanst en met vuur zwaait als ze niet in een openbare bibliotheek werkt…

Op het blog This is what a librarian looks like  presenteren een paar honderd bibliothecarissen zichzelf, onder het motto Challenging the librarian stereotype one post at a time. Ze hebben een foto van zichzelf opgeladen met daarbij een kort tekstje. Korte tekst of lang, grappige foto of heel serieus, oude bibliothecaris of jong, het is een heel gevarieerde verzameling. Bibliothecarissen te midden van hun boeken, met hun hobby, in hun bruidsjurk of onder water.

Grappig wel. Wat precies de bedoeling er van is begrijp is niet zo goed: laten zien dat bibliothecarissen ook maar gewone mensen zijn? Maar leuk is het wel.

Dit is mijn favoriet. (vanwege die nummerplaat he…)

Wel of geen stereotypes, deel 2

chantaljanzen

Gisteren was het dan zover: de eerste uitzending van Weten zij veel!, de tv-quiz van de Avro waarin groepen mensen de vooroordelen over henzelf  moeten ontkrachten.

De quiz waar in bibliotheekkringen zoveel beroering over was. Ik heb gekeken, alleen al omdat ik in de vooraankondiging zag dat ik een van de bibliothecaressen kende en benieuwd was hoe ze het er vanaf zou brengen. In die vooraankondiging werden overigens al een paar pittige uitspraken gedaan: “zonnebank-medewerksters hebben meer rimpels dan hersens” aldus een bibliothecaresse. Vond ik best geestig.

De quiz zelf is niet zo bijzonder. Er was één kandidaat (een stoere, licht arrogante, niet meer zo heel jonge man) die het moest opnemen tegen 36 andere kandidaten. Die andere kandidaten bestonden uit zes groepen: zonneconsulentes, babes, players, corpsballen, bibliothecaressen en scouts. In deze volgorde stonden die kandidaten wat ongemakkelijk op een trap om naar beneden te komen als ze aan de beurt waren. De kandidaat had vantevoren acht vragen gekregen en hij mocht zelf beslissen welke vraag hij aan welke categorie kandidaten stelde. Voor elke kandidaat die het antwoord niet wist kon hij punten verdienen en het aantal punten steeg per categorie. De bibliothecaressen waren dus het op een na meeste waard (in punten dan….). Na die eerste ronde waarin ruim de helft van de kandidaten afviel was er een soortgelijke tweede ronde en aan het einde won de stoere man.

Hij won niet omdat hij zoveel wist maar omdat hij mensenkennis had. De helft van de zonneconsulentes wist niet wat ZOAB betekende en geen van de corpsballen wist welke kleur “de” jurk van Monica Lewinsky had. En vier van de zes bibliothecaressen wist niet bij welke voetbalclub Wesley Snijder speelde. Dat had hij dus heel goed ingeschat. Hij schatte ook in dat hij ze niet iets over Twitter moest vragen “want ze hebben natuurlijk allemaal internet en de bibliotheek is tegenwoordig ook meer met computers en zo”.

Uiteindelijk werden de bibliothecaressen weggespeeld omdat ze niet wisten welke vorm een Viagra-pil had. Daarin waren ze overigens niet de enige.

Met die vooroordelen viel het dus reuze mee, of tegen zoals je wil. De corpsballen hadden allemaal een jasje en een scheef dasje en de bibliothecaressen zagen eruit als “gezellige moeders” zoals een van de corpsballen ze omschreef. De tegenkandidaat die het het langste volhield was een player, door de redactie ingeschat op 30 punten, dus gemiddeld slim, maar hij bewees dat hij heel erg slim was.

Chantal Janzen was charmant en bijdehand en deed haar best maar een echt kijkcijferkanon zal deze quiz wel niet worden denk ik. Te bedacht en dat stuntelige gedoe met die trap is niks. Misschien in een andere vorm?

Volgende week komt er weer een aflevering, weer met bibliothecaressen maar het is me niet helemaal duidelijk of het dezelfde zijn. Nieuwe kans dus om te kijken als je het nog niet gezien hebt, maar je mist er niks aan. Even zappen langs Uitzending gemist kan ook prima.

Spelen in de bibliotheek?

Grappig filmpje van een stelletje bibliothecarissen die zich vervelen?

Nee, het is van een student en de toelichting bij het filmpje vond ik tamelijk shockerend:

I did this fairly spontaneously at the University of Illinois at Urbana-Champaign’s ACES Library. As a conceptual art project, it pokes fun at and criticizes the monotony and strictness of institutions and libraries.
It’s all real – no tricks here! It was set up in one dominoe line, but filmed in four takes. After I finished the last take, 4 hours into the project, the librarian finally came up to investigate the ruckus. She waved her finger and kicked me out and wouldn’t let me help pick up the books. Lucky for her I had kept all the books in their shelved order – easy cleanup!
 
Het shockerende zit hem wat mij betreft vooral in dat zwaaiende vingertje en het boos wegsturen. Hoezo stereotypen? Ik zou hem op zijn minst de troep laten opruimen en waarschijnlijk zou ik ook nog wel het filmpje willen zien. Vind het zelf wel geestig, vooral vanwege die mooie kleurtjes die zo verschuiven. Om het Conceptual Art te noemen vind ik wel weer wat overdreven… 
get_footer() ?>