Tenaanval

Tenaanval

Over bibliothecarissen, bibliotheken, leesbevordering en soms over kunst

nieuw

All of the posts under the "nieuw" tag.

Ik ben verhuisd

verhuizenNee ik niet, maar mijn blog is verhuisd. Het is verhuisd van WordPress.com naar mijn eigen site, naar deze site dus. En voor de mensen die mij niet op Twitter volgen is dat misschien een verrassing, want die hebben sinds maart waarschijnlijk niks meer van mij gehoord. Terwijl ik op mijn nieuwe site toch echt wel wat geschreven heb. Nog niet heel veel, want op de een of andere manier had ik de afgelopen maanden niet zoveel inspiratie. Waarschijnlijk omdat de site maar half af was. Ik vond het toch allemaal wat ingewikkelder dan ik dacht, of anders gezegd: ik had niet veel zin om me in de achtergronden van mijn nieuwe site te verdiepen.

De belangrijkste reden om over te stappen was dat ik me steeds meer ging storen aan de advertenties op mijn blog. Het duurde even voordat ik door had dat die op mijn blog stonden, want je ziet ze zelf niet. Ik snap het ook wel, want het blog is gratis en WordPress moet zijn geld toch ergens mee verdienen. Maar ik vond het wel irritant. En ook niet erg professioneel, zeker niet als ik mijn blog als visitekaartje voor mijn zzp-werk wil gebruiken. De domeinnaam Tenaanval.nl had ik al een paar jaar, die had ik gekoppeld aan het blog maar nu zit er dus een hele site achter. Waar mijn columns voor het Bibliotheekblad hun eigen pagina hebben en de recensies die ik heb geschreven ook. Die recensies moet ik overigens nog uploaden, maar dat gaat binnenkort gebeuren. Ik heb me eerst bezig gehouden met het aankleden van de site en daar had ik dus niet zo’n zin in dus dat is even blijven liggen . Een van de redenen waarom ik zo lang gewacht heb met het melden van de verhuizing is dat ik op mijn nieuwe site nog geen mogelijkheid had om je aan te melden via de mail. En ik weet dat mijn blog door veel mensen wordt gelezen via een email-attendering. Maar die mogelijkheid is er nu dus wel. Helaas kan ik de abonnees niet zelf verhuizen, dus als je mijn nieuwe site wil volgen zul je je opnieuw moeten aanmelden. Kijk maar even in de balk aan de rechterkant.

Dit bericht ga dubbelplaatsen: hier en op mijn oude blog. Maar dat is dan ook het laatste wat ik op mijn oude blog plaats, dat is nu echt klaar. Het enige dat ik nog moet uitzoeken is hoe ik alle links naar mijn oude blog moet doorlinken naar mijn nieuwe site. Want aan de statistieken te zien heb ik daar nog steeds bezoekers: meer dan 100.000 bezoekers heb ik daar gehad. Mooi. Op mijn nieuwe site heb ik pas sinds een week een tellertje staan en die staat nu op 236 bezoekers, dus ik heb nog een lange weg te gaan….

Dus voor al die mensen die de afgelopen maanden aan me hebben gevraagd: “waarom ben je zo stil de laatste tijd, heb je geen inspiratie meer?”: ik ben verhuisd. Volg me hier, via deze site en je zult zien dat ik nog inspiratie genoeg heb.

 

Kopgroep bibliobus

DSC01897Vaste lezers van dit blog weten dat ik een zwak voor bibliobussen heb. Ik werk al bijna 5 jaar niet meer met de bibliobus, maar eenmaal besmet met het bussenvirus raak je dat niet zo snel meer kwijt. Het helpt dan dat ik via het Landelijk Platform Bibliobussen veel mensen heb leren kennen en dus een beetje op de hoogte blijf.

Met de bibliobussen in het land gaat het nog slechter dan met de vaste vestigingen: ze worden overal opgeheven. Overal, behalve in de Kop van Noord-Holland. De Kopgroepbibliotheken hebben dit voorjaar een spiksplinternieuwe bibliobus geopend. Vorige week ben ik gaan kijken naar die nieuwe bus en ik vind hem prachtig. Ik heb er nog maar weinig over gelezen vandaar dat ik hier graag wat foto’s met jullie deel. De bus is gebouwd volgens hetzelfde principe als de Zaanse Biebbus: met een bovenverdieping die kan uitschuiven. De jeugdbus is speciaal gebouwd voor scholen, kinderen bezoeken tijdens of na schooltijd de bus. Individueel of in klassenverband.

DSC01903DSC01902DSC01904DSC01896DSC01900 Dit is de standplaats in Oude Niedorp. Daar was nooit eerder een bibliobus of een vaste vestiging. Met de komst van deze bus hebben kinderen nu in hun eigen dorp, vanuit hun eigen school, toegang tot alles wat de bibliotheek te bieden heeft. Onderin staan boeken, in het bovenste gedeelte bevindt zich een multitouchtafel en liggen iPads. Daar worden groepen ontvangen en daar liggen kinderen te lezen. En daar is dit hun uitzicht. Kan slechter toch?

Jeanine Deckers 21 september 2013 1 Comment Permalink

Keukenprinsen en Maker Spaces

rock springs fermentingDe afgelopen weken zie ik steeds vaker begrippen als Maker Spaces of de “makersbibliotheek”. Omdat ik nog niet zo’n goed beeld heb van wat dat nou precies inhoudt heb ik er nog niet zo’n uitgesproken mening over. Behalve een soort algemeen enthousiasme omdat ik altijd blij wordt van initiatieven die actief mensen opzoeken.

Tot nu toe kwam in de meeste verhalen over Maker Spaces  een 3D-printer voor, behalve in het FryskLab dan, maar ze zijn in elk geval allemaal erg op techniek gericht. In een verslag bij Techsoup for libraries las ik over de bibliotheek van Rock Springs, Wyoming. Die hebben een Maker Space rondom eten, of zoals ze zelf zeggenInterested in a Maker Space at your library? Why not center it around food? After all, everyone eats, right? 

Onder de noemer Kitchen Creations organiseren ze cursussen pasta maken (groot succes, de bibliotheek heeft inmiddels een pastamachine aangeschaft), brood bakken, soep maken en groente en fruit fermenteren (zie bovenstaande foto). Ze vertonen films rondom eten en discussieavonden onder de noemer FOOD FOR THOUGHT Documentary and Discussion Series. Kijk op hun Facebook pagina om een idee te krijgen van wat ze doen en vooral van hoe simpel het eigenlijk is wat ze doen. Hun bibliotheek zit in/aan een Community Center, dus ze hebben een keuken tot hun beschikking, dat is wel handig natuurlijk.

Ik heb hier een heel dubbel gevoel bij: aan de ene kant is het iets heel leuks, iets om vrolijk van te worden. Het gaat over interactie tussen mensen en over het overdragen van informatie dus het past prima bij de doelstellingen van de bibliotheek. Maar aan de andere kant vraag ik me af of dit nou echt iets voor ons is. Waarschijnlijk komt dat door die ambtenaar die telkens weer  terugkomt op die ene workshop Kerststukjes maken die we twee jaar geleden georganiseerd hadden in de bibliotheek. Daar wilde de gemeente zijn subsidie niet aan uitgeven, dat hoorde echt niet bij onze core-business. Wij hebben in Nederland natuurlijk Volksuniversiteiten en andere cursuscentra die dit soort cursussen organiseren. Dus de behoefte is hier wel anders dan in Wyoming.

Ingewikkeld, ik ben er nog niet helemaal uit. De Soup Library vind ik dan toch een stuk eenvoudiger, die is gewoon leuk.

Deze Kitchen Creations past helemaal in het rijtje lokale initiatieven van Amerikaanse bibliotheken, zoals het uitlenen van bakblikken of het maken van groententuintjes. Allemaal erg leuk, dat wel. Maar ik ga nog even broeden op de vraag of dit ook iets voor ons is.

Een bieb is een bieb is een bieb?

anwb bieb“Deze ‘airport library’ al gezien?” vroeg Elsemarie Valstar mij op twitter vanochtend. Ze had het daarbij over bovenstaande Vakantiebieb van de ANWB op Rotterdam The Hague Airport. Nou had ik die Vakantiebieb toevallig al voorbij zien komen op Facebook, maar pas toen ik Elsemarie antwoord gaf realiseerde ik me wat ik van dat initiatief vond. “Da’s geen bieb, dat is een verzameling boeken die niemand meer wil hebben.”

Dat klinkt misschien een beetje flauw, maar dat is wel precies wat mijn probleem is met al die “little free libraries” die nu overal oppoppen. Ik vind ze enig hoor, al die leuke huisjes en dat geknutsel, laat daar geen misverstand over bestaan. Alles om het lezen te bevorderen. Maar het zijn natuurlijk geen bibliotheken: het zijn verzamelingen met boeken die gered zijn van de papiercontainer. Boeken die De Slegte niet wil hebben of waarvan de eigenaren geen zin hebben om ze naar een tweedehands boekwinkel te brengen. Dat doet niks af aan de kwaliteit van de boeken en aan de goede wil van de mensen die ze beschikbaar stellen. Maar dat is heel iets anders dan bibliotheek, dus noem het dan ook geen bibliotheek zou ik zeggen. In een bibliotheek worden boeken met een bepaald doel verzameld, daar worden bewuste keuzes gemaakt uit het totale, actuele aanbod. Daar zit een gedachte achter, de collectie is niet afhankelijk van het toeval. Daarnaast is een bibliotheek meer dan een verzameling boeken, alleen al omdat ze ook ander materiaal hebben dan alleen maar boeken en ze een duidelijk educatieve functie hebben. Dat proberen we met de Airport Library ook: er zit een gedachte achter de collectie (moet over Nederlandse kunst of cultuur gaan en Engelstalig zijn) en we hebben ook filmpjes, muziek, tentoonstellingen en we organiseren af en toe een activiteit.

Maar los daar van: een prima initiatief, die vakantiebieb. Leuke marketingactie. anwb bieb2                    Alleen wel jammer dat de ANWB het helemaal op eigen houtje heeft uitgedacht en niet even advies heeft gevraagd aan de bibliotheken van Den Haag of Rotterdam want die hadden hun ervaringen met de Strandbibliotheek kunnen delen. Of met ProBiblio, voor tips uit de Airport Library. Dan hadden we ze even kunnen wijzen op het vliegveld van Helsinki, waar een soortgelijk initiatief al langer draait. Ik zou ze in elk geval dat gedoe met die stempelbriefjes voorin die boeken hebben afgeraden.

Leuk, maar een bibliotheek is het niet. Dus noem het anders zou ik zeggen. Maar ja, de term bibliotheek is natuurlijk ijzersterk. Het is een bewezen succes, dus daar sluiten ze van de ANWB graag bij aan 😉 Voor alle duidelijkheid: ik noem het een marketingactie want het is ook een actie. Die kast staat er alleen deze week: van 22 februari tot 3 maart. Maar bij bewezen succes wordt het vast herhaald.

Een boekenbastion met gratis boeken

Via Edwin las ik vorige week over Tante Pollewop, een initiatief om gratis boeken te verspreiden. Altijd nieuwsgierig naar de concurrentie heb ik het bijbehorende blog eens goed bestudeerd. Dat ziet er erg leuk uit, maar veel wijzer over wie er precies achter zitten en wat de bedoeling is werd ik er niet van.

Omdat ik dit weekend toch in de buurt was ben ik er maar eens langs gereden. Toevallig was Tante Pollewop in de tuin aan het werken, dus ik heb gezellig een praatje met haar gemaakt. En ik ben heel wat te weten gekomen over het idee erachter.

Dat idee  is precies zoals ze het zelf verwoord op het blog: Oprukkende e-books, sluitende bibliotheken, omvallende boekhandels: het papieren boek zit in het verdomhoekje. Boekenbastion Tante Pollewop biedt tegenwicht. Door gratis boeken te verspreiden. Veelal gelezen, hier en daar met een schrammetje, soms met andere gebruikssporen. Maar wat kan het bommen? Ze doen het! Boekenbastion Tante Pollewop voor al uw gratis boeken.

Tante Pollewop wil meer zijn dan alleen maar gratis boeken.  Ze wil ook informele bijeenkomsten organiseren over onderwerpen die haar bezighouden. Ze is pas twee weken bezig maar ze heeft haar eerste theekransje al georganiseerd. Over de bezuinigingen op het bibliotheekwerk in de gemeente. Omdat het een actueel onderwerp is. Het had ook iets anders actueels kunnen zijn.

 Het boekenbastion bestaat uit een bouwwerk annex kast die dagelijks geopend is van zonsopgang tot zonsondergang.  Van binnen is hij vrolijk aangekleed met spreuken en Stefan Verweys en er ligt een schriftje waar bezoekers reacties in kunnen achterlaten. Tante Pollewop twittert ook: zo zet ze elke dag een boek uit de collectie in de schijnwerper en twittert ze over andere zaken die haar bezig houden. Klein, spontaan en met humor, zoals het hele boekenbastion.

Ik vind het een prachtig initiatief. Een initiatief dat bibliotheken zouden moeten omarmen en waar ze vooral niet al te spastisch over moeten doen zoals bij het Leencafé in Assen gebeurde. Kom op zeg, niet zo bang! We hebben allemaal hetzelfde doel en de branche zou nog wel iets kunnen leren van het plezier en de toewijding van de initiefnemers.

Boekentrein of vliegveld?

Mooi hoor, dat de Spaanse spoorwegen met behulp van de Catalaanse overheid nu ebooks aanbieden in de trein. Alles om het lezen te bevorderen, dus ik ben vóór.

In 10 spaanse treinen hangen posters met daarop QR-codes waarmee je het eerste hoofdstuk van 40 verschillende boeken kunt downloaden.

Maar ik kan het toch niet laten om een klein kritisch nootje te plaatsen. Want waarom maar één hoofdstuk aanbieden? En wat is de gedachte achter de titelselectie? Die lijkt tamelijk willekeurig: Spaanse auteurs, Amerikaanse maar zo te zien ook de biografie van Steve Jobs. Er wordt samengewerkt met één uitgeverij, dus ik neem aan dat die bepaald heeft welke titels er op die posters staan. Dus eigenlijk is het gewoon reclame voor de uitgever, want als het boek bevalt ga je het vanzelf kopen. Waarom hebben ze daar dan ondersteuning van de Catalaanse overheid bij gekregen?

Mijn middelbare-school-Spaans zegt dat de tekst op de posters geen Spaans is, maar Catalaans. En dan wordt die overheidssteun opeens een stuk geloofwaardiger. Het is gewoon een kwestie van cultuurpolitiek. Promotie van het Catalaans! Werkt beter dan een poster waarop staat: Lees eens een boek in het Catalaans. Wel slim dus, en ook innovatief op zijn eigen manier. Het zijn blijkbaar niet alleen titels in het Catalaans volgens de Digital Reader zitten er ook Spaanse titels bij. Maar toch: vooral goed voor de uitgever.

Ik word zelf eerlijk gezegd een stuk blijer van de actie van de Broward County Library in  Florida. Die bieden op het plaatselijke vliegveld gratis ebooks aan uit het publieke domein. Voor iedereen te downloaden, ook zonder bibliotheek-abonnement, via een QR code op een advertentie-scherm. Waarop ze gratis mogen adverteren van het vliegveld. Kost ze dus ook nog eens geen cent. Maar het heeft de bibliotheek wel internationale aandacht opgeleverd.

Ik broed al een poosje op de vraag hoe ik zoiets zou kunnen doen in de Airport Library. Technisch waarschijnlijk niet zo moeilijk, maar gezien de opdracht en het collectiebeleid van de bibliotheek iets ingewikkelder dan het lijkt. Iemand een idee?

De supermarkt komt naar je toe…

Mooie actie. De Britse supermarktketen Tesco wilde een groter bereik op de Zuid-Koreaanse markt en verzon een innovatieve manier om het publiek op te zoeken. Ze bouwden virtuele winkels die aansloten bij het winkelgedrag van de Koreanen.

Een beetje zoals de Stationsbibliotheek :-), maar dan anders.

De stationsbibliotheek is open!

Na de Strandbibliotheek en de Airport Library is sinds vandaag een derde vorm van “bibliotheek op een bijzondere plaats” actief. Vanochtend om 7 uur ging de eerste Bibliotheek op het station open in het station van Haarlem. In het verleden ben ik ook intensief betrokken geweest bij de ontwikkeling van dit concept (ik schreef er eerder over) dus ik ben plaatsvervangend trots dat hij er nu echt staat.

Het verschil met de Strand- bibliotheek en de Schiphol- bibliotheek is dat dit wel een echte uitleen- bibliotheek is, waar je lid van moet zijn en een pasje voor nodig hebt. Maar wel eentje gericht op een bijzondere doelgroep, namelijk forensen.

Met op hen aangepaste openingstijden: van 7.00 tot 9.00 uur en van 16.00 tot 19.00 uur. Die doelgroep is in het algemeen geen lid van de bibliotheek en het is een uitdaging om hen toch te bereiken, met een aangepaste collectie. Vanuit de gedachte dat als lezers niet meer naar de bibliotheek komen, de bibliotheek dan maar naar de lezers toe moet. Daarmee hebben we op het strand en op Schiphol al ruim ervaring opgedaan waarvan nu geprofiteerd kan worden.

Hij is nog niet helemaal ingericht, ze zijn nog een beetje aan het proefdraaien, maar het is zeker de moeite waard om even te gaan kijken. Al is het maar omdat ze in dat prachtige oude  seinwachtershuisje op het middenperron zitten.  Toen ze vanochtend om 9 uur sloten hadden ze al twee leden ingeschreven (sinds 7 uur die ochtend) dus dat belooft wat voor de toekomst. De officiële opening is overigens pas in september.

Een bijna onbemande bibliotheek en samenwerking

Je hebt enthousiasme nodig en zelfvertrouwen en een flinke dosis soepelheid, maar dan heb je ook wat. De bibliotheek van Muiderberg is maar klein, maar wel een voorbeeld van innovatief bibliotheekwerk en kansen grijpen die zich voordoen.

Gisteren was de Kenniscirkel Kleine Kernen van ProBiblio te gast in het Servicepunt van Muiderberg, onderdeel van De Bibliotheek (o.a. Weesp en Muiden). Muiderberg is een kern van ruim 3000 inwoners waar tot ieders tevredenheid wekelijks een bibliobus kwam. Toen duidelijk werd dat de bibliobussen van ProBiblio zouden worden opgeheven is de bibliotheek in samenwerking met de gemeente serieus op zoek gegaan naar een alternatief. Dat werd gevonden in het nieuw te bouwen Multifunctionele gebouw in het dorp. In dit gebouw werd naast de bar door de architect een plekje vrijgemaakt voor een servicepunt van de bibliotheek. De bar wordt beheerd door cliënten van de Stichting Philadelphia. Behalve het beheren van de bar verrichten de (zwakbegaafde) medewerkers van Philadelphia klusjes voor de gebruikers van het pand en ze houden een oogje in het zeil bij de bibliotheek.

Eén keer per week is er een bibliotheekmedewerker aanwezig, op alle andere dagen ruimen de medewerkers van Philadelphia de boeken op. ’s Avonds wordt de bar gebruikt door de diverse verenigingen die het gebouw gebruiken. Die verenigingen runnen zelf de bar en houden dan ook een oogje in het zeil bij de bibliotheek. Dit heeft tot gevolg dat de bibliotheek in theorie bijna 50 uur per week geopend is, in de praktijk is dat nog veel vaker. Het servicepunt wordt zeer goed gebruikt en bij de nieuwe leden zitten opvallend veel mannen. Die zoeken, voordat ze ’s avonds gaan sporten in de sporthal nog snel even een boek uit in de bibliotheek.

Net zoals de ouders die hun kind afzetten bij de Buiten- schoolse opvang in het gebouw, of die moeten wachten totdat hun kind klaar is met kinder- gymnastiek. Iedereen blij: de bibliotheek heeft Muiderberg wat te bieden, de inwoners hebben een mooie voorziening en de cliënten van Philadelphia doen nuttig werk.

Om zoiets voor elkaar te krijgen moet je dus niet te bang zijn: de kans bestaat namelijk dat het een rommeltje wordt in de bibliotheek als er geen permanent toezicht is. Dat is overigens nog niet gebeurd. Je moet ook enthousiast zijn, zodat je alle betrokken partijen van het nut en de noodzaak van de bibliotheek kunt overtuigen. En je moet soepel zijn: een keer per jaar moet de bibliotheek plaats maken voor de Vogelshow van de plaatselijke vogelvereniging. Al het meubilair van de bibliotheek wordt dan in de sporthal geschoven zodat de bibliotheek toch gewoon open kan blijven. En als een van de cliënten van Philadelphia persé boeken wil opruimen, maar eigenlijk het alfabet niet goed genoeg kent dan moet je soepel genoeg zijn om daar ook een mouw aan te kunnen passen.

Want een dergelijk concept staat of valt met een goede samenwerking met de diverse gebruikers van het pand. Als je star blijft vasthouden aan je eigen eisen en je eigen regeltjes is het gedoemd te mislukken. Net zo belangrijk is het bieden van kwaliteit: de collectie in Muiderberg ziet er goed uit en wordt mooi gepresenteerd. Als het alleen een kastje met oude, vieze boeken zou zijn dan zou niemand er gebruik van maken, al was de samenwerking nog zo fijn. Dat doen ze goed daar, in Muiderberg.

De innovatiefste bibliobus

 

Gisteren heeft de bibliotheek van Zaanstad (oftewel De Bieb voor de Zaan- streek) haar nieuwe bibliobus onthuld. Het was met recht een onthulling, want de burge- meesters van Wormerland en Oostzaan en een wethouder van Zaan- stad demonstreerden gezamelijk hoe het panoramadek naar boven kan schuiven.

Een bibliobus met een uitschuifgedeelte is wel vaker vertoond, maar dan gaat het altijd om schuiven in de breedte, deze bus schuift uit in de hoogte. In ingeklapte toestand lijkt het alsof er een zeecontainer op de oplegger staat, maar onder die zeecontainer zit een ruimte die propvol boeken staat. Met een trap kun je naar het bovengedeelte, het “kraaiennest” van waaruit kinderen de wijde omgeving van hun school kunnen bekijken, een boekje kunnen lezen of computers kunnen gebruiken. Want dat is de doelgroep van de bus: kinderen. Geen individuele kinderen, maar leerlingen van lagere scholen. De bus staat een hele of een halve dag bij een school of bij een cluster van scholen en die kunnen er dan naar eigen inzicht gebruik van maken.

Architect Jord den Hollander ontwierp een innovatieve, stoere en intrigerende bibliobus. Op het openingsfeestje hield hij een gloedvol betoog over creativiteit en avontuur en overtuigde hij de aanwezigen van het bijzondere van zijn bus. Het zou te gemakkelijk zijn om  nu al kanttekeningen te zetten bij de praktische uitvoering van een paar onderdelen want de bus moet nog gaan rijden. Ik hoop dat het een groot succes wordt, niet alleen voor alle Zaanse kinderen maar ook zodat daarmee bewezen wordt dat een bibliobus helemaal niet per saldo achterhaald is. 

Op de website van de bibliotheek vindt je meer foto’s van de opening van woensdag en op Youtube staat een mooi filmpje van een spectaculair deel van het bouwproces.

get_footer() ?>