Tenaanval

Tenaanval

Over bibliothecarissen, bibliotheken, leesbevordering en soms over kunst

kunstenaar

All of the posts under the "kunstenaar" tag.

De Big Ben met boeken

Marta Minujín in Kassel, 2017

In 2017 zag ik voor het eerst een werk van de Argentijnse kunstenares Marta Minujín. Op de Documenta in Kassel had ze op de Friedrichsplatz, het centrale plein van de stad, The Parthenon of Books, gebouwd. Een kopie van het Parthenon in Athene, bekleed met boeken. Ze maakte dit kunstwerk voor het eerst in 1983, in Buenos Aires, om te vieren dat het militaire regime in Argentinië gevallen was. Het was toen een onderdeel van haar serie “La caída de los mitos universals” (de val van de universele mythes) waarbij ze verschillende klassieke monumenten kopieerde en er iets nieuws van maakte. Voor het Parthenon gebruikte ze toen 25.000 boeken uit de militaire opslag. Boeken die de militaire junta verboden had en in beslag had genomen. De boeken werden na afloop van de expositie verdeeld onder het publiek, ze gaf ze dus weer terug aan het volk. In Kassel stond de tempel op een plein dat de Nazi’s gebruikten om te marcheren, ze wilde op die plek de Duitse boekverbrandingen herdenken. Het publiek kon zelf verboden boeken brengen die in de structuur werden opgenomen. En ook deze boeken werden na afloop verdeeld.

Eerlijk gezegd vond ik het een beetje flauw klinken toen ik er voor het eerst over las. Maar toen ik in Kassel was en die grote constructie zag was ik toch wel onder de indruk. Vanuit de verte zag het er heel vrolijk uit, maar als je dichterbij kwam en al die verschillende boeken zag werd het opeens heel serieus.

Minujín gaat opnieuw een bouwwerk van boeken maken: deze zomer gaat ze op het Manchester International Festival de Big Ben lying down with political books maken. De naam zegt het al: het wordt een kopie (op schaal) van de Big Ben die op zijn zij ligt en bekleed wordt met boeken die van invloed zijn geweest op de Britse politiek. Ik kan me er eerlijk gezegd nog niet zoveel bij voorstellen, maar ik word wel vrolijk van het idee. Zeker met deze toelichting van de kunstenaar: People need this! We need new ideas and new places where people meet. Global symbols like Big Ben stand up straight and never change – but the world is always changing.’ Fijn, iemand die er zoveel zin in heeft. En inderdaad: in deze verwarrende tijden zijn nieuwe ideeën van harte welkom.

Het festival zelf noemt het: ‘Big Ben has quit Westminster and come to Manchester – to give itself to us, the people’. Er is een kort filmpje waarin ze uitlegt wat de bedoeling van het kunstwerk is: ze wil mensen verrassen en aan het denken zetten. Als mensen vervolgens een boek meenemen uit het kunstwerken zullen ze zich altijd herinneren hoe ze aan dat boek gekomen zijn en daarmee wordt het boek vanzelf belangrijk. In het filmpje krijg je trouwens een idee van waarom ze haar vroeger ‘het Argentijnse antwoord op Andy Warhol’ noemden. Een reisje naar Manchester zit er deze zomer wel bijna zeker nog niet in. Jammer, want ik had deze Big Ben graag in het echt gezien. Alleen al omdat ik zo blij word van iemand die boeken zo serieus neemt.

Een waardeloze winkel

Nee, ik ben niet cynisch. En ook niet onaardig. De winkel heet echt zo: Waardeloze winkel.

Dit filmpje gaat over een winkel in waardeloze spullen. Over spullen die hun waarde verloren hebben. Hoe meer verloren waarde, hoe liever. Rammelt er al iets in je hoofd? Het is natuurlijk geen echte winkel maar een kunstproject. Ik ga niet helemaal uit leggen wat de bedoeling is, dat doet kunstenaar Pavél van Houten prima zelf. Kijk het filmpje maar gewoon even. Over het waardeloze museum en over de waarde van waardeloosheid. Alleen die uitdrukking al vind ik mooi.

Toen ik die term waardeloze winkel gisteren voor het eerst in de krant las hoopte ik nog even op een hele hippe, nieuwe marketingtrend. Eentje met echte humor. Maar het was kunst.

Jeanine Deckers 11 september 2016 1 Comment Permalink

Boekenmonument

hesselberg aarhusSusanna Hesselberg, “When My Father Died It Was Like a Whole Library Had Burned Down” (2015)

Voor het beeldenfestival Sculpture by the sea in het Deense Aarhus maakte de Zweedse kunstenares Susanna Hesselberg dit kunstwerk. Ik kan er verder weinig informatie over vinden, over dit werk, maar ik vind het wel een ijzersterk beeld, zo’n mijnschacht vol boeken. Die titel roept allerlei associaties op. Met het overlijden van die vader verdwijnen natuurlijk ook al zijn verhalen, althans: dat denk ik. Maar misschien heeft Hesselberg daar wel een hele andere gedachte bij, of heeft ze zijn verhalen ergens vastgelegd. Zit die vader in die bibliotheek? Of zit zijn geest in die boeken? Is die vader begraven in die boeken? Zijn die boeken in dat “graf” van haar vader of heeft ze gewoon een tweedehands boekwinkel leeggekocht? Hoe diep is die schacht? Waarom staan die boeken met de rug naar buiten? En zit er een systeem in de manier waarop die boeken gestapeld zijn? Maar de allerbelangrijkste associatie is natuurlijk die met het monument voor de boekverbranding op de Bebelplatz in Berlijn. Daar is dit dan weer het negatief van. Of het tegengestelde. Iets om nog lang over na te denken in elk geval.
hesselberg aarhus2

hesselberg aarhus1

Fijn detail is overigens dat deze sculptuur biennale mede op initiatief van het Deense kroonprinselijke paar is georganiseerd, dit jaar voor de vierde keer. De eerste keer was in 2009. Kroonprins Frederik en zijn vrouw Mary lieten zich voor de biennale inspireren door Sculpture by the Sea in Bondi, Australië. Die wordt al sinds 1997 georganiseerd. Niet toevallig, dat Australië, want daar komt prinses Mary vandaan. Als je het kunstwerk wil zien moet je trouwens snel zijn, de tentoonstelling duurt nog tot 5 juli a.s.

Korter kan niet: samenvattingen

De Italiaanse ontwerper Matteo Civaschi vat films samen in één poster, door pictogrammen en symbolen te gebruiken. Onder de naam Shortology. Knap. En geestig ook wel.

pulp fiction

shiningCivaschi heeft niet alleen films samengevat, maar ook andere dingen: Assepoester, dinosauriërs of de Beatles. Al die samenvattingen zijn verzameld in een boek: Life in five seconds: over 200 stories for those with no time to waste. En om reclame voor dat boek te maken zijn dan weer filmpjes gemaakt. Ook geestig.

Typemachine kunst

Kijk even goed naar dit plaatje: het is geen tekening maar het is getypt.

De Britse Keira Rathbone maakt deze plaatjes op een draagbaar oranje typemachientje. Op haar website staan een paar filmpjes waarin je haar in actie ziet: gekleed in een jaren ’60 outfit die past bij haar typemachine zit ze op de pier van Bournemouth. Het is ook een vorm van Performance Art volgens de voice over.

Zelf doet ze er niet al te moeilijk over: ze maakt ook werk in opdracht, zoals het omslag voor een boek over Obama. Het is wel bijzonder om te zien hoe ze te werk gaat: als een soort menselijke printer schuift de rol over het papier en tovert ze een afbeelding tevoorschijn.

Mooi!

get_footer() ?>