Tenaanval

Tenaanval

Over bibliothecarissen, bibliotheken, leesbevordering en soms over kunst

inspiratie

All of the posts under the "inspiratie" tag.

Een kijkje in andermans keuken

tot hier

Afgelopen maandag was ik op een bijeenkomst, georganiseerd door Cubiss, met als titel “Aan de slag! met internationalisering”. Een interessante middag, al had ik gedacht dat het zou gaan over internationalisering in het algemeen. Ik was wel benieuwd of ik nog nuttige tips zou krijgen over hoe ik het beste de samenwerking kan zoeken met mijn Duitse buren. Maar eigenlijk ging de middag over hoe nuttig het is om op excursie naar het buitenland te gaan en over hoe je daar een subsidie voor kunt aanvragen bij Erasmus. Oneerbiedig samengevat dan.

En ja natuurlijk is het nuttig om buitenlandse voorbeelden te gaan bekijken. Het is altíjd nuttig om af en toe eens verder te kijken dan je eigen neus lang is. Maar stiekem denk ik soms ook dat zo’n reisje ter inspiratie vooral een leuk reisje is. Daar is helemaal niks mis mee en je steekt er toch altijd iets van op, van zo’n reisje, al is het maar van de verhalen uit de bus. Maar zoals iemand tijdens de bijeenkomst opmerkte: waarom moet dat altijd naar het buitenland? Er is in Nederland toch ook van alles te zien? Alleen weten we niet precies wie wat doet. Ja, de spectaculaire, prijswinnende nieuwe gebouwen, die kennen we allemaal wel en daar gaat iedereen zo voor en zo na wel naar toe. Maar moeten we echt naar het buitenland om te zien hoe een taalcafé werkt? Of wat een fablab is? Die hebben we hier ook, alleen zijn die misschien niet zo gemakkelijk te vinden. Nou ja, voor een Fablab bel je natuurlijk gewoon even naar Friesland. Maar weet jij precies waar je buren mee bezig zijn? Of de buren van je buren? Want daar is ook vast een heleboel inspiratie te halen. Maar op ander gebied misschien.

Een voordeel van kijken bij de buren is dat je bij zo’n excursie al je collega’s kunt meenemen. Want zo’n buitenlands reisje is toch meestal alleen weggelegd voor leidinggevenden. Ja, toen ik in Londen de Idea stores ging bekijken had ik ook geen collega’s bij me. Terwijl dat toch vaak heel leerzaam is: met zijn allen ergens naar toe. Ik herinner me de uitstapjes toen we (jaáááren geleden) in de Bollenstreek overstapten op selfservice. Om iedereen daar op voor te bereiden moesten alle collega’s uit de frontoffice verplicht mee op excursie naar een van de bibliotheken in de omgeving om te zien hoe de zelfbediening daar werkte en om van andere collega’s te horen hoe het beviel. Dat was heel geruststellend en heel leerzaam. Maar wat opviel was dat veel collega’s met verhalen over andere zaken terugkwamen: hoe in bibliotheek X de gereserveerde boeken op zo’n onhandige plek stonden, hoe slim dat ene bordje bij de balie van bibliotheek Y was en dat we nooit, nee echt nooit die lelijke bedrijfskleding van bibliotheek Z zouden willen dragen. En we sleepten stapels folders mee als voorbeeld van hoe wij het ook wilden in de toekomst.

Reisjes naar het buitenland zijn leuk en als ze goed georganiseerd worden (zoals de Roguesreisjes bijvoorbeeld) kom je ook echt met nieuwe inzichten thuis. Dat soort excursies zijn belangrijk als het gaat over de grote lijnen en de lange termijn want dan is het goed om alles weer eens van een afstandje te bekijken. Maar om geïnspireerd te worden hoef je echt niet naar het buitenland. En het is voor iedereen nuttig om eens bij iemand anders in de keuken te kijken, dat hoeft helemaal niet ingewikkeld te zijn. Het enige probleem is dat je niet alle interessante ontwikkelingen weet te vinden in het land. Als je een hele gerichte vraag hebt (wie heeft ervaring met..) volstaat een rondje bellen of een oproepje op Biebtobieb meestal wel maar als je niet weet dat iets bestaat kun je er ook niet naar vragen. Wist je bijvoorbeeld dat er in Nederland ook een bibliotheek is met een voorleeshond? Ik bedoel maar. Er zou een soort uitzendbureau moeten zijn waar ze dit soort leuke dingetjes wel weten. Waar ze je niet alleen precies kunnen vertellen welke bibliotheek dat is met die hond, maar ook waar de dichtstbijzijnde bibliotheek is met voorleesvrijwilligers of waar ze ook aan het worstelen zijn met een nieuwe meerjarenvisie. Handig lijkt me dat. Dat zou volgens mij een mooie impuls geven aan netwerkvorming en kennisdeling.

Dat we niet per se naar het buitenland hoeven voor inspiratie bewijst De Queeste, een reis die Brabantse bibliotheekdirecteuren dit najaar gaan maken. Hun motto is: de toekomst van de bibliotheek in Nederland ligt in je achtertuin. En zo is het maar net.

Overigens is deze foto hierboven de ene helft van een kunstwerk aan de Lek. De andere helft (aan de overkant) is er nooit gekomen. Welk verhaal daar bij hoort lees je hier.

Lessen uit New York

Vanochtend ben ik terug gekomen van een weekje New York. Ik ging er zonder duidelijk doel naar toe, daarmee bedoel ik dat ik geen actielijstje had van “must see” dingen. Uiteraard wilde ik wel een paar bibliotheken zien en op aanraden van mijn gastheer ben ik naar de Brooklyn Public Library geweest.  Fantastische architectuur, hierboven zie je de ingang en hier kun je nog een foto van het hele exterieur zien. Maar zodra je deze prachtige deur door bent wordt je minstens 20 jaar terug in de tijd gesmeten.

Ouderwetse meubels, oubollige inrichting en een hele oude collectie. Maar het was er druk! Overal zaten mensen: moeders lazen hun kinderen voor, er werd gestudeerd, gelezen en in de kneuterige koffiehoek zaten hele gezinnen een boterhammetje te eten.  Dat op het moment dat ik er was, de farmers market recht voor de deur plaats vond heeft ongetwijfeld met die drukte  te maken, maar ik kreeg de indruk dat deze bibliotheek  altijd wel goed gebruikt wordt.

De eerste les is dus dat een hippe inrichting helemaal niet nodig is als je aanbod maar goed genoeg is. Het gefröbel bij het tentoonstellinkje op de jeugdafdeling stoorde niemand. De tentoonstelling had als titel: It’s Woman history month: let yourself be inspired en daarbij lagen dan biografieën van vrouwen als Helen Keller en Maya Angelou. Kreeg niet de indruk dat er veel kinderen op een idee gebracht waren, maar “it’s the thought that counts”. En dit straalde zoveel optimisme en enthousiasme uit dat het weer lief werd. En het gaf heel duidelijk aan wat ze hier belangrijk vinden: namelijk inspireren en opvoeden.

De bibliotheek had een aparte historische collectie, een Adult Learning Center en een Education and job information center. Met veel boeken, tijdschriften, computers en een bureautje met een vriendelijk meneer erachter. En ook daar was het druk. De situatie in Amerika is heel anders dan bij ons, zowel als het gaat om sociale zekerheden als om de situatie op de arbeidsmarkt, Feel-good librarian schreef al eerder over hoe de bibliotheek een handje kan helpen. En dat lijkt me les nummer twee: ga op zoek naar de echte behoefte van mensen. Zo dramatisch als bij de feel-good librarian is de situatie bij ons niet denk ik, maar dat weet ik eigenlijk helemaal niet zeker.

 Zo’n uitstalling als deze, bij de ingang van het Job Information center is toch heel eenvoudig te realiseren? En andere vorm van hulp moeten toch met iets meer inspanning ook te organiseren zijn? Maar dan moeten we wel eerst weten welke behoefte er is, moeten we op zoek naar een nog onbekende doelgroep. Maar het lijkt me dat we aan dit soort zaken bij uitstek ons bestaansrecht ontlenen.

De bibliotheek als inspiratiebron

PlayArtLoud  Originally uploaded by kfranzman

Ontdekte vandaag de site ArtBabble, volgens henzelf een place where everyone is invited to join an open, ongoing discussion – no art degree required. Een initiatief van het Indianapolis Museum of Art. Voor zover ik kan zien bestaat de site voornamelijk uit video’s van kunstprojecten, het ziet er mooi uit en de zijbalk met achtergrondinformatie maakt het extra leuk.

Ik zag daar een geweldig project: Design by book. Daarin zijn vijf New Yorkse kunstenaars uitgenodigd om zich te laten inspireren door de collectie van de New York Public Library. Het zijn vier filmpjes van elk ongeveer 10 minuten. In het eerste filmpje worden de kunstenaars geïntroduceerd, in het tweede gaan ze naar de bibliotheek, in het derde zie je waardoor de kunstenaars zich hebben laten inspireren en het laatste filmpje toont het eindresultaat. Heel simpel en heel doeltreffend.

De kunstenaars zijn blij met hun nieuwe en onuitputtelijke bron van inspiratie en ook wel lichtelijk verbaasd. Zoals de glaskunstenaar het uitdrukt: “inspiration from not the obvious place were you would find it, going back the analog way”

Lijkt me geweldig om dat ook in Nederland een keer te doen, maar dat zal in een openbare bibliotheek nog wel lastig worden denk ik. De NYPL heeft een geweldige historische collectie, vergelijkbaar met die van de KB bij ons. Al weet ik natuurlijk niet wat voor schatten de bibliotheken van bijvoorbeeld Rotterdam of Amsterdam allemaal in hun magazijnen hebben. Misschien de moeite van het proberen waard. Maar volgens mij hebben ze het bij de KB zo druk met het digitaliseren van allerlei collecties dat ze geen energie meer hebben voor dit soort leuke dingen.

Overigens: Artbabble neemt zijn slogan “play art loud” erg letterlijk, zet het geluid iets zachter voordat je de filmpjes aanklikt want de muziek staat erg hard. Of ik word oud, dat kan ook.

Lessen uit Kopenhagen

Excursiebus  Originally uploaded by tenaanval

Gisteravond thuisgekomen van een zeer interessant congres. Heel veel nieuwe contacten gelegd, nieuwe dingen gehoord en inspiratie opgedaan. Ik weet nog niet zo goed wat ik er allemaal mee aan moet en of ik een uitgebreid verslag ga schrijven. Denk het niet. Maar ik wil wel alvast de dingen melden die me het meest opvielen, of die me het meest bezighielden.

Meteen al tijdens de opening werd de volgende stelling geponeerd: “A library is a not building with books. A library is a building with librarians.” En niet door de eerste de beste maar door Henrik Dahl, een bekend Deens socioloog. Daar kan ik het alleen maar hartgrondig mee eens zijn.

Verder was er een heel boeiend verhaal van Patrick Losinki, over een rapport van ULC over het return on investment van bibliotheken: volgens dit rapport levert elke dollar die in een bibliotheek geinvesteerd wordt drie dollar op. Zodra ik het rapport gelezen heb kom ik er op terug.

Ik heb een demonstratie gehad van Spoergolivia, de Deense digitale vraagbaak voor kinderen, in de bus zitten praten over een leesclub voor kinderen in de gevangenis in Kansas, gediscusieerd over de vraag of de bibliotheek “the place beteen work and home” moet zijn en me verbaasd over het feit dat in Kopenhagen 50% van de bevolking lid is van de bibliotheek en in (heel) Australië 48%.  De directeur van de bibliotheek van Kaapstad legde uit dat de verschillen in haar land groot zijn omdat Zuid-Afrika zowel een eerste als een derde wereldland is. Veel van haar medewerkers ontbreekt het aan basiscomputervaardigheden. En ik heb de Deense Strandbibliotheek gezien (die van ons zijn mooier..).

De manager van de State Library van Victoria begon haar verhaal met de opmerking: “The fysical library is a necessity, in the age of digitalisation more than ever” maar de mooiste uitspraak kwam uit Zweden: “In libraries you meet people you didn’t know you were longing for”.

En zo was dit congres ook een beetje. Ik heb een hoop gehoord waarvan ik niet wist dat ik het zo interessant zou vinden. Ga er nog van nagenieten en dan kom ik er op terug.

get_footer() ?>