Tenaanval

Tenaanval

Over bibliothecarissen, bibliotheken, leesbevordering en soms over kunst

inrichting

All of the posts under the "inrichting" tag.

Een bibliotheek als een plaatje

Zo’n beetje alle bibliothecarissen die iets met social media doen hebben inmiddels wel plaatjes van de nieuwe bibliotheek van MVRDV in Tianjin (China) gedeeld en de mensen die niet op twitter zitten hebben in een artikel op de site van Bibliotheekblad over dit nieuwe wereldwonder kunnen lezen. Het is een instant hit en dat is geen wonder, want het is een schitterend gezicht, al die witte, golvende lijnen. Maar wat mij verbaasd heeft is dat voor zover ik gezien heb Jeroen de enige is geweest die zich er kritisch over heeft uitgelaten.

Mijn eerste reactie toen ik het zag was: “dit is de Boekenberg 2.0”. Of nou ja, om eerlijk te zijn was dat mijn tweede reactie. Want de eerste reactie was natuurlijk ook gewoon “Wauw!” Maar daarna werd ik een beetje chagrijnig, want dit gebouw laat zien dat volgens MVRDV een bibliotheek vooral bestaat uit boekenplanken, maar dan een beetje spectaculair ingepakt. In de Boekenberg hebben ze alle boeken op elkaar gestapeld en er toen een glazen piramide overheen gezet, hier doen ze het andersom en bouwen ze een hal waarvan ze de binnenkant met golvende boekenplanken bekleden. In het geval van Spijkenisse ontstond er nog enig rumoer (in de branche) over het feit dat de planken boven arbo-hoogte gevuld waren met afgeschreven boeken, die dus niet uitgeleend konden worden. Maar over het feit dat bijna alle boeken die je in deze Chinese entreehal ziet nep zijn maken blijkbaar alleen architecten zich kwaad. Want de achterwand boven al deze boekenplanken zijn voorzien van een print van boeken. Niet alleen die planken aan het plafond (dat zou nog begrijpelijk zijn) maar alle planken. Op het filmpje hierboven zie je dat heel goed. Daar zie je ook hoe leeg alle planken zijn.

Volgens de architecten is het de schuld van de opdrachtgever dat het zo’n neppe boel is, want in het oorspronkelijke ontwerp waren de boeken bovenin toegankelijk via ruimtes aan de achterkant van van de planken, maar die ruimtes zijn geschrapt. This change was made locally and against MVRDV’s advice and rendered access to the upper shelves currently impossible. The full vision for the library may be realised in the future, but until then perforated aluminium plates printed to represent books on the upper shelves. Cleaning is done via ropes and movable scaffolding. Die laatste toevoeging vind ik wel grappig, want dat is de tweede vraag die je in veel commentaren voorbij ziet komen: “hoe houden ze dat schoon?” Vanaf een steiger dus.

In de meeste artikelen wordt de tekst van MVRDV kritiekloos overgenomen, bij online designsite Dezeen is de kritiek echter niet mals. En soms heel geestig. Om te beginnen zijn veel ontwerpers het principieel oneens met deze keuze, want nep. En nep gaat in tegen de principes van waarheid en waarachtigheid in de architectuur en is dus fout. Daarnaast vinden reageerders het vooral zuur dat uitgerekend in China, waar persvrijheid nou niet echt prioriteit heeft een bibliotheek vol nepboeken staat. Of ze vinden dat juist heel Chinees: alles voor het mooie plaatje. En wat is dat nou voor een bibliotheek, waar de kennis buiten bereik is? Het meest interessant vind ik dit artikel uit de Daily Mail, die schrijven niet klakkeloos anderen over maar die hebben iemand naar de bibliotheek toe gestuurd om te kijken. En ze hebben een aantal interessante observaties, en andere foto’s dan die je overal ziet.

In het filmpje hierboven zie je goed dat ze heus wel boeken hebben, maar in andere (heel traditionele) ruimtes. Want die hal met al die lege boekenplanken is precies dat: een entreehal. Daarachter ligt de eigenlijke bibliotheek. In het artikel van de Daily Mail lees je dat ze elk weekend 15.000 bezoekers hebben. En dat er ook al de nodige ongelukken zijn gebeurd van toeristen die al fotograferend van de trap zijn gevallen. Wat mij betreft nog een extra interessant detail: de boeken die nu in de hal staan worden waarschijnlijk op termijn weer weggehaald. Want het was nooit de bedoeling van de opdrachtgever dat daar boeken zouden staan. Het is immers de hal? Whatever. Het is een spectaculaire hal. Met dat oog en zo. Maar het wel de hal. Van een bibliotheek. Niet de bibliotheek zelf dus.

Koffie in een bibliotheek

Er is al veel geschreven over koffie en bibliotheken, het blijft een populaire en voor de hand liggende combinatie. Dat vindt ook Japans ontwerper Nendo. Hij ontwierp deze pop-up store voor Starbucks in Tokyo, de Starbucks Espresso Journey.

 De ruimte is ingericht als bibliotheek, met boekenplanken gevuld met boeken. Klanten halen een boek uit de kast en ruilen dat bij de kassa om voor koffie. De omslag van het boek mogen ze houden, daarop kunnen ze meer lezen over de koffie die ze

besteld hebben. Die boekomslag kan tevens gebruikt worden als houder voor de koffiebeker.

The ‘library’ invites visitors to choose an espresso drink as they would a book, and verse themselves in espresso drinks as though quietly entering into a fictional world. Books and coffee are both important parts of everyday life, so we created a link between favorite books and favorite coffees. Aldus Nendo

Er zijn negen verschillende kleuren boeken, corresponderend met de verschillende soorten koffie.

Mooi bedacht. Vooral het fysiek omruilen van een boek voor koffie is een vonds, dat versterkt het bibliotheekgevoel. Probeer dat maar eens met een e-boek… Mocht je binnenkort naar Tokyo gaan en op bezoek willen: de pop-up store was alleen open in september.

Onbemande bibliotheek in Ewijk

Vanmiddag heb ik de onbemande bibliotheek van Ewijk bezocht en het minisym-posium dat daar omheen was georganiseerd door Bibliotheek  Gelderland Zuid. Het symposium gaf een leuk beeld van hoe het zo gekomen was en wat de gedachten achter de onbemande bibliotheek waren. Informatief en zonder veel omhaal of mooie woorden.

De onbemande bibliotheek vervangt de bibliobus die twee keer per week in het dorp stopte. De collectie bestaat uit ongeveer 4000 banden, ongeveer evenveel als in de bibliobus dus. Als de multifunctionele accommodatie waar de bibliotheek in zit open is (en dat is veel: 80 uur per week) kun je met je pasje ook de bibliotheek binnen gaan.

De onbemande bibliotheek is overigens geen onbemenste bibliotheek: alle sprekers maakten duidelijk dat er wel degelijk mensen nodig zijn om de boel draaiende te houden. Deze bibliotheek is 10 uur per week bemand, een hele bewuste keuze omdat ze anders een te grote groep gebruikers zouden afstoten.     

De initiatiefnemer had een aantal bruikbare aanbevelingen voor eventele navolgers:

– het lijkt op dit moment alleen mogelijk in een kleine kern (tot maximaal 10.000 inwoners)

– het kan alleen in samenwerking met andere partijen want je hebt wel iemand nodig die kan inspringen en de boel in de gaten kan houden

– de bibliotheek moet mooi, volwaardig en herkenbaar zijn

– er moet een directe lijn zijn met een centrale vestiging. Vanuit de centrale wordt (via bewakingscamera’s) een oogje in het zeil gehouden maar kunnen leners ook via een webcam vragen stellen aan medewerkers op de centrale (de Cybrarian).

De vertegenwoordiger van Nedap benadrukte dat er niet zoiets bestaat als een standaardoplossing: je moet steeds per situatie een oplossing verzinnen. Je moet keuzes maken die afhankelijk zijn van wat je wil zijn als bibliotheek en wat de plaatselijke situatie is. En dat is precies wat ze in Ewijk gedaan hebben. Ze hebben een heel mooi bibliotheekje ingericht en de bevolking daar optimaal toegang tot gegeven. Het onbemande is hier geen bezuiniging maar een bewuste keuze: de bibliotheek is nieuw en er was maar budget voor 10 uur personeel. Door daarnaast ook onbemand open te gaan bieden ze juist iets extra’s. En dat is altijd leuk.

get_footer() ?>