Tenaanval

Tenaanval

Over bibliothecarissen, bibliotheken, leesbevordering en soms over kunst

fantasie

All of the posts under the "fantasie" tag.

“I will die for you now”

Het programma van TEDx Amsterdam van vorige week had een hoog kunstgehalte. Naast de gebruikelijke wetenschappers en hoogleraren stonden er dansers, muzikanten en acteurs op het podium. Plus een fotograaf en een kunstenaar.  Het mooiste optreden is dit van actrice Chris Nietvelt. Haar presentatie maakte deel uit van het blokje The Art of Dying waarin 3 kunstenaars een sterfscene deden: sopraan Else-Linde Buitenhuis deed de sterfscène uit La Traviata , Dennis Rudge speelde de zelfmoord uit Othello en deze scène van Chris Nietvelt dus. Uit het stuk Sentimenti, van Paul Koek en Johan Simons. The Art of Dying, oftewel een ode aan de sterfscène was een initiatief van Gian van Grunsven en Bert Hana. Om te laten zien dat kunst onze ervaring kan intensiveren.

Dat idee illustreert Nietvelt hier uiterst doeltreffend. Haar optreden begint met een algemeen verhaal over acteurs en sterfscènes maar rond minuut 6 komt ze op het belang van verbeelding en kunst. Ze citeert Einstein over fantasie en zegt “Art is not an ornament, but it can be a lens that reveals reality”. En dan opeens zegt ze: “I will die for you now and I hope it will stirr your imagination.” Ze legt nog even kort uit waar het stuk waar deze scene uit komt over gaat en dan opeens, van het ene op het andere moment, wordt ze een oude, zieke vrouw. Je staat erbij en je kijkt er naar. Zo zie je nog een actrice op lelijke schoenen die een verhaal vertelt en zo zie je een hoogbejaarde die bijna stikt. Die je wil troosten en koesteren en wil vasthouden. Nietvelt laat weer eens zien waarom ze een van de steractrices van Toneelgroep Amsterdam is en waarom ze in 2008 een Theo d’Or won. En hoe kunst je fantasie en je emoties prikkelt.

Mooi. En ik ben het met haar eens: Kunst kan een lens zijn, die de realiteit onthult. Lijkt me een mooi motto voor de komende tijd. Dat zullen we nodig hebben.

If your dreams don’t scare you, they’re not big enough

DSC01820Die realität ist für diejenigen, die ihre träume nicht aushalten

Deze tekst hing deze zomer breeduit op de gevel van het Residenztheater in München. Het is het thema van hun programmering van dit seizoen, maar het is ook een statement, zo midden in de stad. Ik vind het een prachtige uitspraak. Eentje om over na te denken. Vergelijkbaar met If your dreams don’t scare you, they’re not big enough. Ook ijzersterk.

De link met het openbare bibliotheekwerk ligt wat mij betreft voor de hand, maar die moet iedereen zelf maar leggen…

Verweesde werken

 

 

Vorige week las ik bij Edwin over duizenden verweesde werken.

Ik kende de term niet maar hij spookt nu al dagen door mijn hoofd. Volgens mij omdat ik bijna niet kan geloven dat het een officiële juridische term is. Dat er dus juristen zijn die dat verzonnen hebben en nog gebruiken ook.

Ben ik nou de enige wiens fantasie op hol slaat bij zo’n term? Die meteen associaties met Dickens heeft en met hele zielige boeken waar niemand meer naar omkijkt en die bijna omkomen door gebrek aan liefde? Die op vochtige zolders aan het beschimmelen zijn en kromtrekken en liggen te wachten totdat iemand ze komt redden? Blijkbaar wel, want ik heb er nog niemand over gehoord terwijl ik het zo’n briljante vondst vind.

Overigens werden de juristen wel geholpen door hun Angelsaksische collega’s want daar heet het Orphan Works en op de een of andere manier schat ik het taalgevoel van engelstalige juristen toch wat hoger in dan van Nederlandse.

Deze boekenkast is trouwens van architectenbureau Next. Het is een kast met daarin dummies van de top 100 allertijden, te vervangen door boeken naar eigen keuze.

Waarom kunst belangrijk is

 

Vorige week schreef ik dat kunst vaak als iets “voor erbij” wordt gezien in plaats van iets dat belangrijk is. Omdat ik heb gemerkt dat niet iedereen begrijpt wat ik daarmee bedoel hierbij een voorbeeld.

De verhalen over mensen in concentratiekampen die gedichten aan elkaar declameerden om aan de ellende te ontsnappen zijn bekend. Dit is een soortgelijk voorbeeld. Over vrouwen in een Jappenkamp die elkaar recepten vertelden. Ze praatten met elkaar over eten, ze bedachten wat ze zouden gaan maken als ze uit deze ellende verlost zouden zijn. Door in hun herinnering te duiken, door hun fantasie te gebruiken konden ze zichzelf op de been houden. Daardoor herinnerden ze elkaar aan betere tijden en dat maakte hen sterker. Ze bevestigden elkaar in hun eigen waardigheid, die ze in dat kamp in rap tempo verloren waren. Die recepten werden in het kamp opgeschreven in agenda’s, schetsboekjes of andere stukjes papier waar ze de hand op wisten te leggen en vorig jaar is er van al die recepten met hun verhalen een kookboek gemaakt: De smaak van verlangen. Dat boek krijgt binnenkort zijn 3e druk.
Fascinerend om te zien hoe vrouwen in een Jappenkamp fantaseerden over lauwwarme melk waar gist in moest worden opgelost of over kreeftenboter en cake.

Nou weet ik wel dat een kookboek geen kunst is, maar het bewijst wel dat mensen fantasie nodig hebben om te overleven. Net zoals eten en drinken. En daarom is kunst belangrijk.

Overigens werd ik op dit verhaal geattendeerd door Mondo Leone die daar een prachtig verhaal over heeft in een van zijn programma’s.

get_footer() ?>