Tenaanval

Tenaanval

Over bibliothecarissen, bibliotheken, leesbevordering en soms over kunst

architecten

All of the posts under the "architecten" tag.

De architect van de Boekenberg verbaast zich

Book-Mountain-Library-MVRDVIn het onlangs verschenen jaarboek Architectuur in Nederland 2012/2013 is  de Boekenberg in Spijkenisse niet opgenomen. Het boek ziet zichzelf als internationaal visitekaartje voor de Nederlandse bouwkunst en de Boekenberg heeft internationaal veel aandacht getrokken, dus het is op zijn minst vreemd te noemen dat die ontbreekt in deze uitgave.

Dat vond de architect, Winny Maas van MVRDV, ook. En in plaats van zich daar bij neer te leggen schreef hij een brief aan de redactie van het jaarboek. Die redactie had hem blijkbaar al laten weten dat het gebouw niet zou worden opgenomen, maar weigerde uit te leggen waarom. Maas noemt dat “schokkend”. Wij kunnen dit uiteraard grootmoedig naast ons neerleggen, ware het niet dat we zien dat Nederland cultureel en economisch afglijdt en dat deze keuze dat op een of andere manier lijkt te onderschrijven. Wij proberen ons steentje bij te dragen aan de weerlegging van dit verval en blijken internationaal veel uit te moeten leggen.

En vervolgens legt Maas nog eens uit waarom zijn bibliotheek wel in het jaarboek had moeten staan. Hij is echt boos en dat is mooi om te lezen. De mooiste reden die hij noemt vind ik natuurlijk: Zeker nu een voormalige groeikern als Spijkenisse met veel idealisme aan een publiek gebouw werkt om de bevolking te verheffen en leefomstandigheden in de stad te verbeteren.

De redactie van het jaarboek heeft vandaag laten weten dat ze het debat niet aan zal gaan. Of niet aan durft te gaan, zoals vakblad De Architect suggereert. Straks moeten we alle 500 inzenders persoonlijk gaan uitleggen waarom hun projecten niet zijn geselecteerd. Dat is een nogal laffe reactie, want niet alle 500 inzenders zijn zo internationaal bekend als MVRDV. En daarbij: waarom zouden ze dat niet uitleggen? Ik neem toch aan dat er van alle inzendingen een beoordeling is gemaakt. Waarom zou je die dan niet delen vraag ik me af. Maar dat is waarschijnlijk te confronterend. Het is makkelijker om je te verschuilen achter een heleboel vage kreten, daar zijn architecten sowieso altijd erg goed in..

Dit jaarboek heeft een nieuwe redactie. Die wilde duidelijk een statement maken, een nieuw jaarboek een nieuwe geluid. Jammer. En goed dat Winny Maas het er niet bij laat zitten, al heeft het dan (nog) niks opgeleverd. Behalve dit stukje dan 😉

Advies aan beginnende architecten, ook nuttig voor bibliothecarissen?

In het kader van de Architect van het Jaar 2012 verkiezing zijn de hoofdpersonen van 8 gerenommeerde Nederlandse architectenbureaus geïnterviewd.  Ze praten o.a. over het ondernemerschap van de architect in tijden van crisis.

Vooral de verhalen van de oudere architecten zijn herkenbaar (voor mij althans): afgestudeerd in de jaren ’80, toen het ook crisis was en al zoekende en met vallen en opstaan gekomen waar ze nu zijn. (wereldberoemd, niet alleen in Nederland)

De concrete adviezen beginnen op minuut 5, ook interessant als je geen architect bent. Het mooist vind ik Rob Wagemans van Concrete, op 6:05.

Overigens zijn de winnaars van de Architect van het Jaar verkiezing hier te vinden.

 

 

Einde van de soap in Utrecht?

rapprapp_SMA_maquette

He, he: de gemeente Utrecht heeft een beslissing genomen over de nieuwbouw van de bibliotheek. Het ontwerp van Rapp + Rapp wordt alsnog uitgevoerd.

Het lijkt me de enige juiste beslissing, dat schreef ik al eerder. Niet omdat dit ontwerp nou zoveel beter is dan dat van de andere bureaus, dat kan ik niet zo goed beoordelen maar omdat het procedureel correct is.  Wat voor soort gebouw het wordt weet ik niet: Rapp + Rapp heeft een schattige maquette gemaakt maar verder is hun toelichting op het ontwerp even vaag als dat van de andere architecten.

Er is trouwens nog geen echt ontwerp, dit zijn nog maar eerste schetsen. Want dat is de bedoeling van zo’n wedstrijd: 7 architecten laten zien wat zij in gedachten hebben en de winnaar mag zijn idee uitwerken.

Ben heel benieuwd wat het wordt. Ik ben ook heel benieuwd of de opdrachtgever intussen het programma nog gaat aanpassen, want de opmerking dat de bibliotheek een plek voor informatie, verdieping, ontspanning en ontmoeting is was in 2007 nog heel actueel maar nu alweer wat minder en als de bibliotheek in 2013 opengaat is die vast alweer achterhaald. En als je nou toch zo’n mooie kans krijgt moet je ook actueel  blijven.

Maar goed, de nieuwbouw gaat door en dat is goed nieuws.

Een soap in Utrecht

Domtower_UtrechtEr is eindelijk weer beweging in het stroperige proces rondom een ontwerp voor de bibliotheek Utrecht. Ik schreef al eerder over de lange weg naar een nieuw gebouw maar het begint nu toch echt wel trekjes van een soap te krijgen.

Hoe zat het ook alweer? Architectenbureau Rapp + Rapp won de prijsvraag voor een nieuw gebouw, Bureau VMX maakte daar bezwaar tegen omdat er volgens hen een rekenfout was gemaakt waarop de gemeente Utrecht hen het ontwerp gunde. Beetje vreemde gang van zaken maar nog wel begrijpelijk. Foutje gemaakt, kan gebeuren.

Maar de beoogde winnaars gingen naar de rechter en daar eisten ze niet alleen hun opdracht terug maar ze eisten ook dat VMX uitgesloten zou worden van de competitie omdat ze niet zouden voldoen aan de eisen. En hier begint wat mij betreft de soap: dat Rapp + Rapp zich niet zomaar gewonnen wilden geven snap ik best maar de woorden kinderachtig en slechte verliezer beginnen wel op te komen. De rechtbank bepaalde  in januari dat de ontwerpen opnieuw beoordeeld moesten worden door een nieuwe jury. En hier is het tweede soap element: wat is dat voor een raar “ik kan niet kiezen en ik heb er geen verstand van dus ik ontwijk het probleem maar”-oordeel van die rechtbank? Het lijkt mij toch vrij simpel als je over alle feiten kunt beschikken: is er wel of geen fout gemaakt in de berekening? Als er wel een fout is gemaakt moet je die laten herstellen door de jury en als er geen fout is gemaakt is er geen zaak. 

De nieuwe jury was al aan de slag toen Rapp + Rapp besloot om in hoger beroep te gaan. Het hof heeft afgelopen dinsdag uitspraak gedaan en bepaald dat VMX niet uitgesloten hoeft te worden van de competitie. Het vonnis is tamelijk droge kost maar dat deel van de tekst is vrij expliciet en het komt er op neer dat Rapp + Rapp zich niet zo aan moet stellen. Puntje voor de rechters! Het hof heeft ook bepaald dat er geen nieuwe jury hoeft te komen maar dat de oude jury zijn oorspronkelijke oordeel in cijfers moet uitdrukken.

Ik heb me alsmaar afgevraagd wat er nou precies was misgegaan in die vorige procedure en daar heb ik nu eindelijk antwoord op want dat wordt uitgelegd en het is vrij banaal. Tijdens de oorspronkelijke juryberaadslagingen heeft de jury de ontwerpen alleen maar beoordeeld in termen van positief en negatief en de secretaris van de jury (een gemeenteambtenaar) heeft die termen omgezet in cijfers. De bedoeling was om in het volgend overleg te controleren of de cijfers overeenkwamen met het juryrapport maar dat is nooit gebeurd. En dat moet nu dus alsnog gebeuren. Het hof vertrouwt erop dat de oude jury ondanks deze hele toestand “onpartijdig en onbevooroordeeld” zal zijn. Het lijkt me eerlijk gezegd niet zo’n dramatische fout want als de cijfers sterk zouden afwijken van de teneur van het juryoverleg had de jury de secretaris natuurlijk wel gecorrigeerd. Ergo: de jury komt nog één keer bij elkaar, geeft alle zeven ontwerpen een cijfer en dan komt Rapp + Rapp alsnog als winnaar uit de bus.

Ik vraag me af of het zo simpel is: de gemeente is de uitspraak aan het bestuderen en zal er na het zomerreces op terug komen. Ik ben heel benieuwd hoe het afloopt want ik begin zo langzamerhand het gevoel te krijgen dat de gemeente eigenlijk liever VMX heeft en ik weet niet precies waarom. Volgende keer toch iets beter opletten als ik bij de vastgoedjongens zit want ik herinner me een vaag verhaal over een stedebouwkundige ramp maar ik weet niet meer over welk ontwerp dat ook alweer ging, het oorspronkelijke of de tweede keus.

Ik vind het idee van VMX leuker, maar ik gun het Rapp + Rapp wel. Ook al omdat Jan David Hanrath daarbij betrokken is en die heeft in het verleden wel een aantal leuke dingen voor ons gemaakt. Ben heel benieuwd of de soap nog meer afleveringen krijgt…

Architectenkeuze

 

 

Utrecht krijgt eindelijk een nieuwe bibliotheek. Van de huidige bibliotheek (op de Oudegracht) kan ik eigenlijk alleen maar zeggen dat die een prachtige koepel heeft, verder is het van een enorme niksigheid. Dus, hoera voor de nieuwbouw.

De nieuwe bibliotheek is een onderdeel van het nieuwe masterplan voor het gebied rondom het station in Utrecht. Rondom Hoog-Catharijne komen o.a. een nieuw stadskantoor, een muziekpaleis en een megabioscoop. En een nieuwe bibliotheek dus. Er is eindeloos over gepraat, er zijn plannen gemaakt, er is een referendum gehouden maar nu komt ie er. Er is een prijsvraag uitgeschreven, een jury heeft zijn deskundige oordeel uitgesproken, de bevolking heeft ook nog zijn mening mogen geven en toen werd bekend gemaakt dat architectenbureau Rapp+Rapp de nieuwe bibliotheek mocht bouwen. Eindelijk, en nou doorpakken. 

Maar een paar dagen later werd bekend gemaakt dat er een foutje was gemaakt bij de berekening van de “wegingsfactoren” en dat niet Rapp+Rapp maar VMX architects gewonnen had. VMX architects was daar zelf achter gekomen en heeft dat gemeld bij de gemeente, die besloot in allerijl om de opdracht tot het ontwerpen van de bibliotheek aan VMX te gunnen.

Dit alles heeft zich in de afgelopen week afgespeeld en ik loop er nou al een paar dagen over na te denken: een jury spreekt zich uit voor een bepaald ontwerp en dan is er een ambtelijke regeling waardoor de jury toch zijn zin niet krijgt. En dat begrijp ik niet. Ik weet wel zo’n beetje hoe dat gaat in zo’n procedure: er wordt ook gekeken naar technische haalbaarheid, verkeerstechnische aspecten, bouwkosten, onderhoud van het gebouw etcetera maar je mag toch hopen dat kwaliteit en schoonheid het belangrijkste zijn? Nou valt er over schoonheid te twisten maar als je het juryrapport leest springt daar niet één ontwerp heel nadrukkelijk uit naar voren. Kon de jury het niet eens worden en hebben ze toen de rekenmachine maar laten beslissen? Waarbij vervolgens een fout werd gemaakt? Blijft het daarom zo stil van de kant van de jury? Of is er een of andere ambtelijke procedure die een jury overrulled heeft? Maar als dat zo is, zat de jury er dan alleen maar voor de vorm bij? En had de directeur van de bibliotheek (die ook in de jury zat) een grotere stem in het geheel dan de andere juryleden? Ik weet het niet, maar het blijft me wel bezighouden.

Overigens wordt de bibliotheek steeds bibliotheek++ genoemd, want het wordt niet zomaar een bibliotheek maar een plek voor inspiratie, ontspanning en ontmoeting. Laten we maar hopen dat die ++ toegevoegd zijn door de projectontwikkelaar en niet door de bibliotheek zelf want ik wordt altijd heel verdrietig van dat soort flauwekul.

Het afgewezen bureau Rapp+Rapp laat het er trouwens niet bij zitten: zij willen via de rechter gaan afdwingen dat ze de opdracht alsnog krijgen. Ik ben heel benieuwd wat er gebeurd, ik gun het VMX eigenlijk wel.

Idealen?

 

 

 

Op de Archined site is de film Idealen te zien die architect en filmer Jord den Hollander maakte over architecten en hun idealen. Hij zette een aantal architecten in de “achterwerk-in-de-kast kast” en liet ze praten over hun idealen. Welke idealen hadden ze aan het begin van hun carriere en hoe kijken ze daar nu tegenaan? Hebben ze eigenlijk nog wel idealen?

Het is een leuke film geworden. Niet alle architecten kunnen even boeiend vertellen maar het is toch interessant om de verschillende verhalen te horen. Wat vooral opvalt is dat ze zo gemakkelijk praten over die idealen. Iedereen vindt de vraag naar idealen heel vanzelfsprekend, zelfs als ze ze nu niet meer hebben.

En dan vraag ik me toch af of je zo’n film ook met bibliothecarissen kunt maken. Ben bang van niet. Wij vinden idealen toch al snel eng. Of in elk geval niet passend in het beeld van professionalisme van een aantal branchegenoten.

get_footer() ?>