Over ijzeren vooroordelen gesproken
Paul Schnabel heeft een heel helder beeld van wat een openbare bibliotheek is: een uitleenfabriek voor papieren boeken. En het papieren boek is aan het verdwijnen dus kan de openbare bibliotheek ook wel weg. Niks moeilijks aan.
En als hij een interview geeft aan het Bibliotheekblad dan legt hij dat gewoon nog een keer uit, dat die bibliotheken een aflopende zaak zijn. Dan kan die interviewer wel met allerlei voorbeelden komen die iets anders zeggen maar dat is natuurlijk onzin. Want jij hebt een mening en daar ga je dan natuurlijk niet van afwijken.
Zelden zo’n vooringenomen interview gelezen als dat met Schnabel in het laatste nummer van Bibliotheekblad (nr. 4). Jakkes, wat een nare man is dat zeg. In dat interview althans, ik ken hem niet persoonlijk. Het is misschien een reuze aimabele man met een zeer genuanceerde mening die voor alles open staat, maar dan even niet op het moment dat hij met Bert Ummelen sprak. Die laatste doet zijn best en komt met argumenten die laten zien dat bibliotheken op dit moment een zinvolle rol in de samenleving vervullen maar hij veegt al die argumenten van tafel: die zijn onwaarschijnlijk, niet waar of niet belangrijk.
Hij is niet alleen lomp, maar hij laat ook zien dat hij geen realistisch beeld van de maatschappij heeft: hij vindt het onwaarschijnlijk dat er mensen zijn die geen internet hebben want “wat kost internet helemaal?”. En helemaal mooi is: “Zelf heb ik thuis een grote bibliotheek. Ik betrap mezelf erop dat als ik zit te werken en even iets wil weten ik niet meer naar boeken grijp maar op mijn pc zoek.” Dit is de klassieker ik gebruik het niet meer dus kan het wel weg. Nee stomme zak: niet iedereen is zo hoog opgeleid en kan over zoveel voorzieningen beschikken als jij. En voor de mensen die dat niet kunnen, daar is de bibliotheek voor. En dat zijn er veel meer dan jij denkt in je ivoren toren.
En ja, het is best een legitieme vraag of bibliotheken buurt- en clubhuiswerk moeten gaan doen. Maar het is je blijkbaar ontgaan dat er de laatste tijd flink gesneden is in het buurt- en clubhuiswerk. Dat dat op sommige plekken al is opgeheven, of in elk geval heel erg is geslonken. Bibliotheken vullen het gat op dat daardoor is ontstaan. En ja: “het ontwikkelingsniveau van een gemiddeld iemand is de laatste veertig, vijftig jaar veel hoger geworden”. Maar de maatschappij is de laatste veertig, vijftig jaar ook heel erg veel ingewikkelder geworden, dus dat ontwikkelingsniveau moest ook wel omhoog, alleen al om bij te blijven. Dat zegt dus niks.
Dit interview is het eerste deel uit een serie Buitenstaanders van Bibliotheekblad. Goed idee, zo’n serie. Maar dan ben ik meer geïnteresseerd in de mening van een buitenstaander met een echt idee over bibliotheken. Mag best een slecht idee zijn, als het maar wel doordacht is. Niet zo’n hoop flauwekul uit de losse pols. Want dit soort clichés horen we al genoeg.
GOED ZO Ten Aanval!
Goed verwoord, Jeanine!
BisBisBis!!!!!!!!
Joke
Goed zo!!
Toch ben ik bang dat een bibliotheek voor veel laag opgeleiden ingewikkelder en ontoegankelijker is dan het internet
Weet je wel hoeveel je moet kunnen lezen om het internet goed te kunnen gebruiken? Daarom organiseren wij in onze bibliotheek speciale cursussen voor laaggeletterden, dan gaat er een wereld voor sommige mensen open…
Ik wil dat artikel nu toch wel graag lezen kun je wellicht even een scan mailen? Josje Calff kaartte het artikel al aan op de Facebookpagina van Open Bibliotheken…en was benieuwd naar de reacties uit het veld. Hier is er eentje dus 🙂
Schnabel was overigens te gast in de ZB, op Standplaats Zeeland, zes jaar geleden. Het ging toen over geluk in Zeeland. Kan me niet herinneren of/dat hij toen veel zei over bibliotheken, maar hij leek het er die vier dagen wel goed naar zijn zin te hebben.
Ik heb helaas thuis geen scanner (en mijn weekend is begonnen) maar ik kan wel even een oproepje doen op twitter? Ik zie de oproep van Josje Calff trouwens niet staan op Facebook…
Het gaat me overigens niet om wat hij zegt, want dat is niet zoveel nieuws. Dat bibliotheken zullen verdwijnen of hun rol kwijt raken is bepaald geen originele opvatting. Da’s voor een deel ook gewoon de realiteit. Ik heb alleen moeite met de manier waarop hij dat zegt, die arrogantie, dat niet willen luisteren en het gemak waarmee hij argumenten van tafel veegt, daar heb ik bezwaar tegen. Want dat is precies waarom zoveel bibliotheken nu in de problemen komen: omdat mensen zonder veel verstand van zaken wat blaten en dat dat dan serieus genomen wordt. De domheid regeert.
Jammer dat het zo lang duurt voor het Bibliotheekblad digitaal toegankelijk wordt, al was het maar alleen voor abonnées.
Dag Jeanine,
ik heb me dood zitten ergeren aan dat interview. je verwoordt precies waarom. Ik wilde hem eigenlijk uitnodigen eens een dag met me mee te lopen. Zal ik dat gewoon maar doen? Agnes
Jammer inderdaad. Maar lang leve twitter en de scanner 😉
Lijkt me een goed idee! En dan zou ik die journalist ook uitnodigen, om hem na afloop te vragen wat hij er van vond. Maar ik vermoed dat hij zo’n uitnodiging niet gaat aannemen…
Ik heb de scan mogen ontvangen en het artikel gelezen. Opmerkelijk in dezen is misschien dat ik het niet meteen zo lees of voel als jij. Je tegenargumenten zijn zeer valide maar ik herken toch ook veel in wat hij zegt. Dat het overkomt alsof hij alles van tafel veegt heeft volgens mij meer te maken met de manier waarop het gesprek in het artikel wordt weergegeven, dan met zijn werkelijke houding tijdens dat gesprek. Maar dat weet alleen Bert Ummelen natuurlijk.
Vraag me nu wel af waarom ik het zo anders ervaar. Mijn nekharen gaan normaal gesproken toch vrij snel overeind staan bij dit soort thema’s. Waarom nu dan niet?
Dat weet ik natuurlijk ook niet, waarom jij het anders leest dan ik. Waarschijnlijk omdat ik me al heel erg lang erger aan die geringschattende houding van mensen als het over dingen gaat waar ze zelf geen ervaring mee hebben of niet van houden. Dat was eerst die minachting voor kunst bij sommige politici (de kunst die aan subsidieinfuus hing) en nu over bibliotheken. Vooral dat “ik gebruik het niet meer, dus gebruikt niemand het meer”, dat gebrek aan inlevings- en voorstellingsvermogen en het aplomb waarmee zoiets dan gebracht wordt stoort mij mateloos.
In het echte leven voer ik dit soort discussies regelmatig, vandaar dat ik er zo op gespitst ben denk ik. Misschien heb jij gewoon ander vrienden en hoor je dit niet zo vaak. Of misschien ben je het er wel gewoon mee eens, dat kan ook. 🙂
Ben het wel met je eens dat de manier waarop het is opgeschreven het nogal op scherp zet. Maar dat zorgt in elk geval voor reuring en dat is altijd goed toch?
Ha Jeanine, ik ben het lang niet overal met hem eens, want zoals je zegt gaat hij in deze weergave ook aan veel dingen voorbij, maar ik projecteer dit soort uitspraken wel altijd op mijn eigen waarnemingen (en durf toch te zeggen dat ik vaak heb waar zitten nemen) en wat ik hoor in mijn directe omgeving. Dan herken je ook veel dingen. Maar zijn veel meer doelgroepen en kansen dan Schnabel ons wil doen geloven, inderdaad.
Ha Ed,
Nogmaals: met die waarnemingen van hem is ook niks mis, maar hij trekt daar conclusies uit die niet kloppen. Maar he, da’s mijn mening he.. Ik ben een optimist.