Net als bij de diverse Occupy groepen in de Verenigde Staten twee jaar geleden worden er ook rond het Taksimplein in Istanboel bibliotheken ingericht. Niet alleen die ene waar je de laatste dagen overal foto’s van ziet maar ook deze stadsbus, die sneuvelde tijdens de gevechten met de politie, wordt nu gebruikt als bibliotheek. Kütüphane is het Turkse woord voor bibliotheek.

Ik vind het zelf altijd wel iets aandoenlijks hebben, zo’n collectie vol goede bedoelingen. Ik was daarom ook erg verbaasd toen de politie de Occupy Wall Street bibliotheek vernietigde. De tijd dat boeken gevaarlijk waren ligt toch al lang achter ons, dacht ik. Gelukkig werd dat een enorme rel die eindigde met excuses en schadevergoedingen (na een rechtszaak, dat dan weer wel). Foutje, bedankt. Tamelijk overdreven, maar zoiets kan gebeuren.

En toen kreeg ik een uitnodiging van een Turkse vriend van me: Beste Vrienden,
ik ga een boek lezen… Niet om te schreeuwen. In stilte, zittend, zonder een vlag of iets, op een grasveld, onder een schaduw van een boom, om de stem van de niet gehoorde landgenoten van mij te ondersteunen. Dus daar zat ik dan afgelopen woensdagavond, in het Westerpark in Amsterdam: met een boek onder een boom. Met een stuk of 50 andere andere mensen, het merendeel Turks. Lezend en pratend. Over de toestand in Turkije, over democratie, dictatuur en vrijheid. In alle rust. Mooie avond was dat. Daarom was ik heel verbaasd om te horen dat zo’n zelfde bijeenkomst in Utrecht uitliep op scheldpartijen van (Turkse) voorbijgangers en ruzie over de demonstraties in Turkije. Hoe kan een groep pratende en/of lezende mensen nou zoveel agressie oproepen?

Dat soort verhalen herinnert je er weer aan dat lezen soms echt wel een subversieve bezigheid kan zijn. Dat vergeet je snel als je in de bibliotheek aan het retailen bent. Als je probeert in te schatten hoeveel exemplaren van de nieuwe Dan Brown je in de collectie moet hebben. Want dat is natuurlijk allemaal niet echt belangrijk. Wat mensen met je boeken doen, dát is pas belangrijk.