E-books of niet?
Op de site van Bibliotheekblad staat naar aanleiding van hun laatste nummer over ebooks een poll, bedoeld om de discussie over ebooks in de bibliotheek aan te wakkeren. Er wordt (nu nog) niet veel gediscussieerd, maar wel veel over gepraat op twitter. Dit is mijn bijdrage aan de discussie.
De stelling luidt: Bibliotheken moeten niet aan e-books beginnen zolang ze niets goeds te bieden hebben.
Toen ik dat voor het eerst las moest ik een beetje grinniken, want ik vond het zo’n open deur. Maar je moet een beetje provoceren om reacties te krijgen, dacht ik nog. Ik verwachtte vlammende tirades tegen deze stelling en woedende uithalen over zoveel conservatisme maar het blijft tamelijk stil. En dat niet alleen: tot mijn grote verbijstering blijkt op dit moment 30% van de stemmers het met de stelling eens te zijn! Ik dacht eerst nog dat dat medewerkers van Bibliotheekblad waren, die stiekem gestemd hebben om reacties uit te lokken, maar er zijn op dit moment al 17 ja-stemmers en zoveel mensen werken er niet eens bij Bibliotheekblad.
Ongelofelijk vind ik het dat zoveel mensen van mening zijn dat bibliotheken moeten wachten met het aanbieden van ebooks totdat we iets goeds hebben. Want we zíjn al veel te laat, nog langer wachten maakt dat alleen maar erger.
Ja, wat we op dit moment kunnen aanbieden is niet echt spectaculair. Daar is iedereen het over eens, ook Bibliotheek.nl zelf. En ja, het heeft lang geduurd voordat er überhaupt iets kwam. En ja, het is een ingewikkelde materie met uitgevers die hun eigen businessmodel tot de laatste druppel leeg proberen te persen en schrijvers die dwarsliggen omdat ze nog minder inkomsten vrezen dan op dit moment.
Maar het slechtste wat we op dit moment kunnen doen is afwachten. Want dan wordt het nog later en dan wordt het moment waarop we eindelijk met iets komen nog sneuer, want nog meer te laat. Het is heel erg “des bibliotheeks” om zaken tot drie cijfers achter de komma geregeld te willen hebben, om super zorgvuldig te zijn en zeker te willen weten dat dingen voldoen aan onze eigen kwaliteitsstandaard. Die houding is verklaarbaar, want zorgvuldigheid is het fundament onder ons bestaan: als je een boek (of object) het verkeerde trefwoord geeft gaat het boek ten onder in de massa en is het voor altijd verloren.
Maar soms moet je die zorgvuldigheid loslaten. Of moet je in elk geval inzien dat je eigen kwaliteitseisen minder belangrijk zijn dan het algemene belang, of het belang van de branche. Zoals in dit geval. De branche moet als de sodemieter dat wat er is omarmen en hopen en bidden dat het snel wordt uitgebreid en verbeterd.
Het is ook een kwestie van “goed brengen” natuurlijk. Want waarom vindt iedereen die actie van de bibliotheek van Klagenfurt zo mooi? Die plakten overal in de stad QR codes die verwijzen naar boeken in Project Gutenberg en riepen daarmee de stad uit tot bibliotheek. Gejuich alom. Want het is leuk en mensen zagen de meerwaarde er van in. Als je je leners meteen wijst op de gebreken in je eigen aanbod zullen ze er nooit tevreden mee zijn.
Klanten hebben er best begrip voor dat het aanbod nog niet overweldigend is, zeker als je uitlegt hoe dat komt. Heus, klanten zijn veel slimmer en meevoelender dan je denkt…
Dus niet zo bang voor kritiek van de buitenwereld op ons aanbod. Kin omhoog, borst vooruit en gaan!
Ik ben het hier grotendeels mee eens, maar ik vind dat de huidige aanbieding wel érg schamel is. De boeken van de
DBNL zijn immers al lang toegankelijk voor iedereen? Daar hoef je geen lid van een bibliotheek voor te wezen.
Het aanbod dáárvan, als exclusief gepresenteerd, is m.i. een beetje onzin.
Dat de overige titels alleen streaming te lezen zijn is ook een groot nadeel: dat vind ik geen echt e-book. (Voor bibliotheekleden op vakantie in het buitenland is het trouwens wel een heel dure optie.)
Echt: ik ben het helemaal met je eens dat je moet omarmen wat er ís, maar de folder ( http://www.bibliotheek.nl/ebooks) die nu in omloop is omarmt iets wat er helemaal niet is.en dat is , zou ik zeggen, een Kleren van de Keizer-verhaal..En daar past eerder terughoudendheid bij dan trots .
Maar de vraag in de poll was niet of je tevreden was over het huidige aanbod, de vraag was moeten we wachten met iets aanbieden?
Het huidige aanbod is erg schamel, daar is iedereen het over eens. Maar wachten is geen optie wat mij betreft.
Je moet goed nadenken over hoe je het aanbod presenteert, ik krijg niet de indruk dat het nou zo exclusief gepresenteerd wordt maar dat is misschien een nuanceverschil.
Als bibliotheken niet snel een belangrijke speler worden op deze markt dan raken we onze uitleenfunctie wel kwijt. Niet alleen zijn de al gekraakte ebooks volop op het web te vinden, maar er komen ook met Spotify vergelijkbare diensten op. Zo belanden we langzaam maar zeker in de marge.
Het is ook een gemiste kans. Ebooks zijn niet alleen handig en licht, maar geven mogelijkheden waar een fysiek boek niet tegen op kan. Kijk bijvoorbeeld eens bij http://www.openmargin.com waar lezers op basis van het boek/hoofdstuk/bladzijde hun commentaren kunnen delen. Community vorming waar je weinig meer aan hoeft te doen.
Vergelijk ebooks met andere belangrijke uitvindingen. Zo werd plastic aanvankelijk voornamelijk gezien als ivoor-vervanger, en de pc als verbeterde typemachine. Inmiddels weten we dat er meer toepassingen blijken te zijn…
Ebooks zijn geen eindproduct, maar het prille begin van een wereld van nieuwe kansen.
Afwachten moet je nooit doen inderdaad, maar bouw gewoon in stilte voort. Voor heel veel geld vol de PR bedrijven voor iets waar je eigenlijk alleen bibliothecarissen over hoort of leest, omdat het gewoon niet in verhouding staat tot dat wat er commerciële of in het grijze circuit wordt aangeboden: dat benadrukt de realiteit m.i. te veel. Misschien houd je er ook klanten aan over, maar je verliest er ook veel mee, denk ik. Dan kun je inderdaad nog beter de Gutenbergs van deze wereld omhelzen, om vervolgens die sites volop promoten. Als je niet met de bestsellers op de kroppen kunt komen ben je sowieso al een deel van de potentiële klanten kwijt….maar wat willen de mensen die overblijven vervolgens nog? Ik heb in de afgelopen maanden veel vragen gehad over het downloaden van ebooks, voor de vakantie. Bestsellers hoeven het niet te zijn, maar gratis een beetje actuele titels is toch wel het minste. Over de bron maakt werkelijk niemand zich druk. Digitaal speelt die kwestie gewoon niet of nauwelijks.
Klikken op ‘eens’ betekent niet zozeer dat je alle goede inspanningen niet waardeert, of dat je wilt dat het allemaal perfect is; het is ook gewoon al jaren gezien hebben wat ‘die catalogi die niet zo goed werken’ al jaren hebben aangericht, of die sites die wel mooi zijn maar nauwelijks iets toevoegen aan het informatieaanbod elders…’
Geen vertrouwen hebben in middelmaat of minder, in het tijdperk van overvloed en een korte aandachtsspanne, is iets anders dan geen waardering hebben voor initiatieven die, uiteindelijk, misschien zullen leiden tot iets dat tenminste voldoet. Tegen de tijd dat ik ook berichten voorbij zie komen van tevreden klanten, of van bibliothecarissen die de systemen en platformen zelf met oprechte tevredenheid gebruiken, dan zul je mij niet meer horen.
Edwin,
Je hebt een punt als je zegt dat je misschien geen reclame moet maken voor een onvoldragen product maar beter in stilte kunt voortbouwen totdat er iets concurrerends staat. Ik ben al een hele poos geleden opgehouden met me druk maken over onterechte of “foute” marketingacties, dus het feit dat er mooie brochures gemaakt worden neem ik voor kennisgeving aan.
Maar door in deze poll op “eens” te klikken zeg je niet dat we moeten wachten met reclame maken voor ons aanbod, maar zeg je dat we überhaupt nog niks moeten aanbieden. Ook niet alvast aanbieden wat je hebt en zonder veel poeha verder werken aan het aanbod. Daarmee wordt de enquete, en de discussie nogal vervuild, want dan lopen er twee (of misschien wel meer) dingen door elkaar.
Ja, dat is ook zo. Dat is het nadeel van polls ook een beetje, er zit niet zoveel nuance in…
Het werkt wel om discussie te krijgen. Dat dan weer wel….