In 2017 zag ik voor het eerst een werk van de Argentijnse kunstenares Marta Minujín. Op de Documenta in Kassel had ze op de Friedrichsplatz, het centrale plein van de stad, The Parthenon of Books, gebouwd. Een kopie van het Parthenon in Athene, bekleed met boeken. Ze maakte dit kunstwerk voor het eerst in 1983, in Buenos Aires, om te vieren dat het militaire regime in Argentinië gevallen was. Het was toen een onderdeel van haar serie “La caída de los mitos universals” (de val van de universele mythes) waarbij ze verschillende klassieke monumenten kopieerde en er iets nieuws van maakte. Voor het Parthenon gebruikte ze toen 25.000 boeken uit de militaire opslag. Boeken die de militaire junta verboden had en in beslag had genomen. De boeken werden na afloop van de expositie verdeeld onder het publiek, ze gaf ze dus weer terug aan het volk. In Kassel stond de tempel op een plein dat de Nazi’s gebruikten om te marcheren, ze wilde op die plek de Duitse boekverbrandingen herdenken. Het publiek kon zelf verboden boeken brengen die in de structuur werden opgenomen. En ook deze boeken werden na afloop verdeeld.

Eerlijk gezegd vond ik het een beetje flauw klinken toen ik er voor het eerst over las. Maar toen ik in Kassel was en die grote constructie zag was ik toch wel onder de indruk. Vanuit de verte zag het er heel vrolijk uit, maar als je dichterbij kwam en al die verschillende boeken zag werd het opeens heel serieus.

Minujín gaat opnieuw een bouwwerk van boeken maken: deze zomer gaat ze op het Manchester International Festival de Big Ben lying down with political books maken. De naam zegt het al: het wordt een kopie (op schaal) van de Big Ben die op zijn zij ligt en bekleed wordt met boeken die van invloed zijn geweest op de Britse politiek. Ik kan me er eerlijk gezegd nog niet zoveel bij voorstellen, maar ik word wel vrolijk van het idee. Zeker met deze toelichting van de kunstenaar: People need this! We need new ideas and new places where people meet. Global symbols like Big Ben stand up straight and never change – but the world is always changing.’ Fijn, iemand die er zoveel zin in heeft. En inderdaad: in deze verwarrende tijden zijn nieuwe ideeën van harte welkom.

Het festival zelf noemt het: ‘Big Ben has quit Westminster and come to Manchester – to give itself to us, the people’. Er is een kort filmpje waarin ze uitlegt wat de bedoeling van het kunstwerk is: ze wil mensen verrassen en aan het denken zetten. Als mensen vervolgens een boek meenemen uit het kunstwerken zullen ze zich altijd herinneren hoe ze aan dat boek gekomen zijn en daarmee wordt het boek vanzelf belangrijk. In het filmpje krijg je trouwens een idee van waarom ze haar vroeger ‘het Argentijnse antwoord op Andy Warhol’ noemden. Een reisje naar Manchester zit er deze zomer wel bijna zeker nog niet in. Jammer, want ik had deze Big Ben graag in het echt gezien. Alleen al omdat ik zo blij word van iemand die boeken zo serieus neemt.