Het Media Plaza ligt op de eerste etage van de Jaarbeurs. Hippe zaal: kleurrijk, luxueus en van alle gemakken voorzien. De eerste aanblik van de zaal deed het reclamemateriaal van de Kampeer & Caravanbeurs bij de ingang van het congrescentrum meteen vergeten. En ook dat de dame bovenaan de roltrap in één oogopslag zag dat ik voor het SIOB congres kwam en niet voor Let’s talk business van de KPN, aan de andere kant van de roltrap.

Eerlijk gezegd had ik niet zo heel veel zin in het Collectie Nederland in Context congres van het SIOB omdat het zo’n abstract onderwerp is. Het feit dat het programma pas vrij laat beschikbaar kwam hielp ook niet echt. Maar iedereen die nu een zeurstukje verwacht moet ik teleurstellen: ik ben blij dat ik geweest ben want het was nuttig. Voor mij althans. We zouden bijgepraat worden over de laatste ontwikkelingen rondom de drie thema’s collectiebeleid, contextualisering en co-creatie en dat is wat mij betreft wel gelukt. Hoe de ervaring van mensen is die dieper in de materie zitten weet ik uiteraard niet.

De ochtend werd geopend door de gebruikelijke buitenstaander die de sector eens lekker moest wakker schudden, in dit geval was hier Jan Bierhoff van de firma Medialynx voor gevraagd. Ik vind dat zelf altijd nogal makkelijk scoren, vooral als zo’n spreker niet verder komt dan zijn eigen vooroordelen. “Bibliotheken hebben nog geen last van de tucht van de markt. Reisbureaus en kranten zijn gedecimeerd en jullie nauwelijks. Maar je kunt erop wachten dat de politiek en de maatschappij zich gaan afvragen of de bibliotheek nog wel nut heeft.” Duh.. “Ik hoor soms praten over bibliotheek 3.0 maar dat is niet haalbaar want bibliotheek 1.0 is nauwelijks uitgevoerd.” Eerst je begrippen maar eens correct gebruiken lijkt me. Maar hij demonstreerde een mooi project dat hij in Limburg aan het uitvoeren is, dus toe maar dan. Nadat Norma Verheijen van het SIOB ons bijgepraat had over wat het SIOB het afgelopen jaar gedaan heeft aan collectiebeleid, co-creatie en contextualisering kwam Aad van Tongeren namens het Ministerie van OCW uitleggen wat collectiebeleid met de nieuwe bibliotheekwet te maken heeft. Hij begon met benadrukken dat collectiebeleid een zaak is van bibliotheekprofessionals “er komt geen staatscollectie”. Daar was ik ook nooit van uit gegaan, maar blijkbaar leeft die angst in sommige kringen omdat in de wet komt te staan dat de KB een samenhangend collectieplan voor Nederland moet presenteren. Wat ik zelf interessant vond is dat in de wet komt te staan dat bibliotheken MOETEN meedoen met het IBL. Mij leek dat het ultieme middel tegen al die discussies over het IBL en die bibliotheken die niet willen leveren maar collega’s waren daar een stuk minder optimistisch over. Want IBL is nog geen onderling leenverkeer en hoe definieer je “meedoen” precies? Voorlopig ga ik graag uit van het positieve.

Na de lunch waren er deelsessies, ik was bij een sessie van Frans van Spaandonk over “efficiency en samenhang door samenwerking”, naar aanleiding van het gelijknamig adviesrapport van de Stichting Plusbibliotheken aan de VOB. Zijn verhaal was merendeels gewijd aan het voorbeeld van de Collectie Zeeland: interessante ervaringen die ze in Zeeland hebben opgedaan met centraal collectioneren. Lijkt me het navolgen waard al zal het qua organisatie in veel provincies een stuk lastiger zijn dan in het (qua basisbibliotheken) overzichtelijke Zeeland. Daarna was ik bij de sessie NBC+ over 5 jaar: van Maurits van der Graaf en Johan Stapel. Eerst deed Maurits van der Graaf verslag van zijn verkennende studie naar een doorontwikkeling van de NBC+: over infrastructuur, linked open data en de ontwikkelingen in het buitenland. Ik heb een mooi citaat van de directeur van Trove, een Australisch erfgoed project genoteerd: “discovery has left the building, engagement has arrived”. Interessant verhaal maar toch vrij theoretisch dus daarna was het extra fijn om naar Johan Stapel te luisteren. Met zijn gebruikelijke enthousiasme maakte die duidelijk hoeveel er in de NBC+ zit en hoeveel je er dus ook uit kunt halen. Het plaatje hierboven komt uit zijn presentatie: welke bibliotheken hebben de meeste Duitstalige boeken van Goethe in de collectie? Hij had soortgelijke plaatjes over boeken van Anne de Vries of muziek van de Golden Earring. Maakt zoiets theoretisch meteen heel inzichtelijk. Waarom hebben ze bij BNL nou niet wat meer Johans? Zou hun imago goed gedaan hebben.

De dag werd afgesloten met een paneldiscussie en een slotwoord. Van die paneldiscussie is me eerlijk gezegd weinig bijgebleven, van het slotwoord alleen de emotionele oproep van Coen van Hoogdalem van de VOB om “nou eindelijk eens trots” te zijn op de dingen die we doen. Altijd een goed idee, al zag ik de link met collectiebeleid niet zo. Het was een nuttig congres denk ik. Niks wereldschokkends en geen nieuwe inzichten, maar bijgepraat werden we. En er werden mooie vergezichten geschetst voor als SIOB en BNL zijn opgegaan in de KB. Maar man, wat hebben bibliothecarissen lange tenen als het over de eigen collectie gaat: wat wordt er dan opeens fanatiek gediscussieerd. Misschien moet daar eens een congres over georganiseerd worden: over hoe je los laat..

Een sterk uitgedund gezelschap stortte zich daarna op de borrel en bites. Jammer dat bibliothecarissen zulke slechte borrelaars zijn. Het werd nog vrij gezellig: er werden nieuwe contacten gelegd en we besloten dat we fan zijn van Johan Stapel. Op weg naar de garderobe hoorde je de borrel van de KPN al van verre vanwege de keiharde livemuziek. Daar borrelden ze met twee soulzangeressen en heel veel jonge mannen in strakke pakken: Let’s talk business.