De laatste week van september is in de Verenigde Staten weer Banned Books Week. Als je het zo opschrijft klinkt het bijna gezellig maar het natuurlijk dramatisch dat zoiets nodig is. In het hele land besteden boekhandels en bibliotheken aandacht aan verboden boeken.

Het verbieden van boeken is in de Verenigde Staten veel “gewoner” dan bij ons. Dan gaat het niet om officiële staatscensuur waarbij een boek van overheidswege verboden wordt maar om scholen of bibliotheken die door ouders of de plaatselijke politiek gedwongen worden om boeken uit de collectie te verwijderen.  Het vervreemdende aan de situatie is dat mensen die proberen boeken te verbannen vinden dat ze goede bedoelingen hebben omdat het vaak gaat om kinderboeken die te moeilijk of te zwaar gevonden worden en waartegen kinderen beschermd moeten worden. Maar een boek verbieden kan nooit de oplossing zijn, ik schreef er al eerder over. 

In mijn tijd bij de bibliobussen heb ik menig discussie met christelijke schooldirecteuren gevoerd over onze collectie en meestal kon ik ze wel overtuigen. In de openbare bibliotheek weren wij geen boeken vanwege de inhoud maar het staat elke ouder of leerkracht vrij om dat op individueel niveau wel te doen.

Het blijft bizar om te zien dat er in Amerika vorig jaar 513 pogingen zijn gedaan om boeken te weren. Van de  Most Chalenged Books uit 2008 ken ik alleen De vliegeraar (ja inderdaad, die staat ook op de lijst), op nummer een staat een prentenboek over pinguïns. 

De website van de ALA biedt erg veel informatie, ze zijn duidelijk erg betrokken bij de actie. Met lekker veel verschillende titellijsten (we blijven bibliothecarissen..), gerangschikt op jaar (diverse jaren) of op auteur en zelfs aparte lijsten voor “authors of color”. Er is ook een lijst van klassiekers die verboden zijn en daar heb ik vol verbijstering naar zitten kijken. Want dat sommige boeken in een ver verleden misschien minder lekker lagen en dus geweerd werden snap ik nog wel maar dat Slaughterhouse Five van Vonnegut in 1996 van een leeslijst wordt gehaald omdat het te gewelddadig zou zijn is toch wel bizar (voor degenen die het niet gelezen hebben: het gaat over het bombardement op Dresden tijdens WO 2). En dat  Lord of the Rings in 2001 bij een kerk verbrand (!!) wordt omdat het satanisch zou zijn is helemaal verbijsterend.

Voor het geval je denkt dat zoiets alleen voorkomt in achtergebleven gebieden in het wilde westen is er een mooie googlemap gemaakt die het tegendeel bewijst.  Land of the free, yeah right.